Cách dạy chó con biết nghe theo mệnh lệnh

Chó con là những sinh vật đáng yêu và thông minh, nhưng cũng rất nghịch ngợm và vô tư. Để chó con biết lắng nghe lời chủ, bạn cần phải dạy chúng những kỹ năng cơ bản và thói quen tốt từ khi còn nhỏ. Bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn một số cách dạy chó con biết lắng nghe lời chủ một cách hiệu quả và thân thiện, bao gồm cách tạo ra mối quan hệ tốt giữa bạn và chó con, cách sử dụng lời khen và thưởng để khuyến khích hành vi mong muốn, cách sửa chữa những hành vi không mong muốn mà không làm tổn thương tâm lý chó con, và cách huấn luyện chó con những lệnh đơn giản như ngồi, nằm, đứng yên, đến gần, và đi bên cạnh.

Bước 1: Lệnh “nghe” là một công cụ quan trọng để giao tiếp với chó.

Nó giúp bạn thu hút sự chú ý của chó và cho chó biết bạn muốn nó làm gì. Bạn có thể dạy chó lệnh “nghe” bằng cách dùng tên của chó hoặc một từ khác. Nếu bạn nuôi nhiều chó, việc dùng tên của chó sẽ giúp bạn chỉ định chú chó nào bạn muốn nói chuyện. Khi bạn dùng lệnh “nghe,” bạn nên có giọng nói rõ ràng, vui vẻ và khích lệ. Đừng dùng lệnh “nghe” để quát mắng hay trừng phạt chó, vì điều đó sẽ khiến chó sợ hãi và không muốn nghe bạn.

Bước 2: Một trong những bước quan trọng và cần thiết khi huấn luyện chó là có đủ các món thưởng để tăng cường hành vi mong muốn của chúng.

Bạn có thể dùng thức ăn sẵn có ở cửa hàng, hoặc những miếng thịt nhỏ đã nấu chín. Hãy chọn những món mà chó yêu thích và sẵn sàng làm theo lệnh để được nhận. Khi chó tuân theo yêu cầu của bạn, hãy cho chúng ăn ngay và ca ngợi chúng bằng giọng nói vui vẻ và âu yếm. Điều này sẽ giúp chó hiểu rằng hành vi đúng sẽ được đền đáp và sẽ tái hiện nhiều hơn. Bạn cũng nên thay đổi các món thưởng để chó không bị chán và mất hứng thú. Bạn có thể dùng các loại thức ăn khác nhau, hoặc thay đổi số lượng và kích thước của món thưởng.

Bước 3: Đứng gần chó là một cách để làm quen với chúng và giảm sợ hãi.

Tuy nhiên, bạn cũng phải thận trọng để không làm phiền hay gây nguy hiểm cho chúng. Đừng thu hút sự chú ý của chó bằng cách vỗ tay, gọi tên hay nhìn chằm chằm vào mắt chúng. Những hành động này có thể khiến chó cảm thấy bị đe dọa hoặc thách thức.

Nếu chó phản ứng lại sự hiện diện của bạn bằng cách sủa, gầm hay lao vào, đứng yên và nhìn hướng khác cho đến khi chó không quan tâm nữa. Điều này sẽ cho chó biết rằng bạn không có ý định xấu và không muốn gây rối. Sau khi chó bớt căng thẳng, bạn có thể cố gắng tiếp cận lại nếu muốn, nhưng hãy nhớ luôn tôn trọng không gian của chúng và không làm gì bất ngờ.

Bước 4: Một trong những kỹ năng cơ bản nhất mà bạn cần dạy cho chó của mình là phản ứng khi nghe tên hoặc lệnh “Nghe”.

Điều này sẽ giúp bạn kiểm soát chó tốt hơn và tạo ra một mối quan hệ tốt đẹp hơn giữa bạn và chúng. Để dạy cho chó lệnh “Nghe”, bạn cần làm theo các bước sau:

• Ra lệnh “Nghe” bằng giọng nói nhỏ nhưng dứt khoát. Nếu bạn muốn dùng tên chó thay vì nói “nghe” hay “chú ý”, hãy gọi tên để thay thế. Tông giọng và âm lượng nên giống như khi bạn gọi tên người nào đó để họ chú ý.
• Khi chó nhìn vào bạn, hãy khen ngợi và thưởng cho chúng một miếng thức ăn hoặc đồ chơi yêu thích. Điều này sẽ khuyến khích chó liên kết việc nghe lệnh với việc có điều tốt đẹp xảy ra.
• Lặp lại quá trình này nhiều lần trong ngày, ở những nơi khác nhau và với những tình huống khác nhau. Bạn có thể ra lệnh “Nghe” khi chó đang chơi, khi chó đang ăn, khi chó đang ngủ, hoặc khi có người lạ đến nhà. Mục tiêu là cho chó hiểu rằng việc nghe lệnh là một ưu tiên và luôn mang lại kết quả tích cực.
• Dần dần, bạn có thể giảm số lượng và loại thưởng cho chó khi chúng nghe lệnh. Bạn có thể chỉ khen ngợi bằng lời nói hoặc vuốt ve, hoặc chỉ thưởng cho chó một số lần trong số các lần nghe lệnh thành công. Điều này sẽ giúp chó duy trì sự chú ý và không phụ thuộc vào thưởng.

Bước 5: Đừng cao giọng chỉ để chó chú ý.

Hãy để dành sự to tiếng cho những tình huống “cứu mạng,” như khi chó nhảy qua hàng rào hoặc đứt xích. Nếu bạn hiếm khi cao giọng, bạn chắc chắn sẽ có được sự chú ý tối đa của chó khi bạn cần phải hét lên. Nhưng nếu bạn luôn “to tiếng” với chó, chúng sẽ dần mặc kệ âm thanh đó và không màng tới bạn.

Quát tháo sẽ không còn tác dụng để kêu gọi chú ý đặc biệt nữa. Chó có thính giác siêu việt — hơn con người rất nhiều. Một điều thú vị khi tập lệnh này là xem xem chó của bạn có thể phản ứng với tiếng thì thầm nhỏ tới mức nào. Mọi người sẽ tôn bạn lên như “người thì thầm với chó” khi bạn có thể ra lệnh cho chó mà chỉ cần rủ rỉ đôi chút.

Bước 6: Một trong những cách hiệu quả nhất để huấn luyện chó là sử dụng phương pháp thưởng tiêu cực.

Đây là phương pháp dạy chó bằng cách loại bỏ hoặc giảm bớt những điều chó không thích khi chúng tuân theo mệnh lệnh của bạn. Ví dụ, nếu bạn muốn chó ngừng sủa, bạn có thể dùng một loại vật liệu che miệng chó khi chúng sủa và tháo ra khi chúng im lặng. Điều này sẽ giúp chó nhận ra rằng nếu chúng ngừng sủa, chúng sẽ được thoát khỏi sự khó chịu của vật liệu che miệng.

Để áp dụng phương pháp thưởng tiêu cực, bạn cần làm theo các bước sau:

1. Xác định hành vi mà bạn muốn chó ngừng làm. Hãy cụ thể và rõ ràng về hành vi đó, ví dụ như sủa, cắn, hay kéo dây.
2. Tìm một loại kích thích tiêu cực mà chó không thích nhưng không gây tổn thương cho chó. Có thể là âm thanh, ánh sáng, hay vật liệu che miệng.
3. Khi chó có hành vi không mong muốn, hãy áp dụng kích thích tiêu cực ngay lập tức. Hãy đảm bảo rằng kích thích tiêu cực chỉ diễn ra khi chó có hành vi đó, và không có tác dụng phụ nào khác.
4. Khi chó ngừng hành vi đó và tuân theo mệnh lệnh của bạn, hãy loại bỏ kích thích tiêu cực ngay lập tức. Hãy khen ngợi và thưởng cho chó để tăng cường hành vi mong muốn.
5. Lặp lại quá trình này cho đến khi chó hiểu và tuân theo mệnh lệnh của bạn một cách nhất quán.

Phương pháp thưởng tiêu cực có thể giúp bạn huấn luyện chó một cách hiệu quả và nhanh chóng. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý một số điều sau:

• Không nên dùng kích thích tiêu cực quá mạnh hay quá lâu, vì điều đó có thể gây ra sự sợ hãi, căng thẳng, hay kháng cự ở chó.
• Không nên dùng kích thích tiêu cực cho những hành vi bản năng hay sinh lý của chó, ví dụ như đi vệ sinh, ăn uống, hay ngủ.
• Không nên dùng kích thích tiêu cực khi bạn không có mặt ở gần chó, vì điều đó có thể gây ra sự nhầm lẫn hoặc thiếu liên kết giữa hành vi và hậu quả.
• Không nên dùng kích thích tiêu cực khi bạn không biết nguyên nhân của hành vi của chó, vì điều đó có thể gây ra sự trừng phạt không công bằng hoặc không hiệu quả.

Bạn có thể kiểm tra xem chó có thích hay không kích thích tiêu cực bằng cách quan sát phản ứng của chó. Nếu chó có dấu hiệu sợ hãi, đau đớn, hay bất mãn, có nghĩa là kích thích tiêu cực quá mạnh hoặc không phù hợp. Bạn nên thay đổi hoặc giảm bớt kích thích tiêu cực để tránh gây tổn thương cho chó. Nếu chó có dấu hiệu vui vẻ, thoải mái, hay hứng thú, có nghĩa là kích thích tiêu cực không có tác dụng hoặc chó đã quen với nó. Bạn nên tăng cường hoặc thay đổi kích thích tiêu cực để tạo ra sự khác biệt cho chó.

Bước 7: Để huấn luyện chó nghe lời, bạn cần phải giảm dần việc dùng quà thưởng.

Khi chó đã hiểu và thực hiện được mệnh lệnh, bạn không cần phải cho chó ăn mỗi lần nữa. Bạn chỉ cần dùng clicker hoặc khen ngợi bằng lời.

Để dùng clicker để huấn luyện chó, bạn cần làm theo các bước sau:

• Huấn luyện chó liên kết tiếng clicker với quà thưởng. Bạn có thể cho chó ăn một miếng nhỏ và bấm clicker ngay sau đó. Lặp lại việc này nhiều lần cho đến khi chó nhận ra rằng tiếng clicker có nghĩa là có quà thưởng.
• Huấn luyện chó thực hiện mệnh lệnh bằng cách dùng clicker. Bạn có thể dùng một mệnh lệnh đơn giản như "ngồi" hoặc "đứng". Khi chó làm đúng mệnh lệnh, bạn bấm clicker và cho chó quà thưởng. Lặp lại việc này nhiều lần cho đến khi chó hiểu và thực hiện được mệnh lệnh.
• Huấn luyện chó thực hiện mệnh lệnh mà không cần quà thưởng. Bạn có thể bỏ qua việc cho chó quà thưởng sau khi bấm clicker. Thay vào đó, bạn có thể khen ngợi chó bằng lời hoặc vỗ ve. Lặp lại việc này nhiều lần cho đến khi chó nghe lời mà không cần quà thưởng.

Việc cai quà thưởng là cần thiết vì chó có thể trở nên phụ thuộc vào đồ ăn. Bạn không muốn có một chú chó chỉ nghe lời khi có đồ ăn trong tay bạn. Bạn nên tiếp tục khen ngợi chó khi chó làm đúng mệnh lệnh, nhưng chỉ cho quà thưởng đôi khi. Điều này sẽ giúp chó nhớ lâu hơn những gì bạn dạy. Khi chó đã nắm vững các mệnh lệnh, bạn có thể dùng quà thưởng để khuyến khích chó làm nhanh hơn hoặc chính xác hơn. Chó sẽ nhận ra rằng quà thưởng sẽ theo sau mệnh lệnh hay hành vi mà bạn muốn.

Tác giả: David Levin. Biên dịch: Margaret N.

Nguồn: Wikihow. Bản quyền thuộc về: Kallos Vietnam.

Đôi nét về tác giả David Levin

David Levin là chủ sở hữu của Citizen Hound, một công ty cung cấp dịch vụ dẫn chó đi dạo tại Khu Vực Vịnh San Francisco. Với hơn 9 năm kinh nghiệm huấn luyện và dẫn chó đi dạo, công ty của David đã được Beast of the Bay bầu chọn là “Best Dog Walker SF” trong các năm 2019, 2018 và 2017.

Citizen Hound cũng được SF Examiner xếp hạng là công ty dẫn chó đi dạo #1 và được xếp vào Danh sách A trong các năm 2017, 2016, 2015. Citizen Hound tự hào về dịch vụ khách hàng, kỹ năng chăm sóc và uy tín của mình.