Cách trồng và chăm sóc cây Bonsai mini

Bonsai là một nghệ thuật trồng cây nhỏ trong chậu, có nguồn gốc từ Trung Quốc và Nhật Bản. Bonsai không chỉ là một sở thích thú vị mà còn là một cách để tạo ra những tác phẩm đẹp mắt và mang ý nghĩa. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn cách tự trồng cây Bonsai từ những bước cơ bản nhất, như lựa chọn cây, chậu, đất, phân bón, cắt tỉa và chăm sóc. Bạn sẽ có thể tạo ra những cây Bonsai theo phong cách và sở thích của mình, và thưởng thức niềm vui của việc nuôi dưỡng một sinh vật sống.

Nguồn gốc và lịch sử của cây Bonsai.

Nguồn gốc của cây Bonsai là một chủ đề thú vị và phức tạp. Theo Wikipedia, nghệ thuật bonsai có nguồn gốc từ Trung Quốc, sau đó nó được phổ biến sang Nhật Bản và Hàn Quốc khi họ phát hiện trên núi có các cây nhỏ mọc hoang dã giống cây cổ thụ, có sức sống mãnh liệt trong mọi điều kiện khó khăn, sau đó người ta đem nó về trồng trong chậu nhỏ và cắt tỉa, uốn sửa tạo dáng cho đẹp hơn.

Nghệ thuật này được gọi là Penjing (盆景, Bồn cảnh hay còn gọi là Hòn non bộ). Theo Cây Cảnh 365, nguồn gốc của Bonsai được xem xét là Nhật Bản, nơi nghệ thuật này đã được phát triển trong hơn 1000 năm. Những người Nhật đã sử dụng các kỹ thuật như cắt cây, giữ nhiệt độ và định hình cây để tạo ra các cây Bonsai. Theo Vườn Ươm Sơ Một, Bonsai dịch theo nghĩa Hán Việt có nghĩa là “cây con trồng trong chậu”.

Đây là loại cây có dáng cổ thụ nhưng kích thước nhỏ và được trồng trong chậu cảnh. Theo Hội Sinh Vật Cảnh Hà Nội, những cây bonsai đầu tiên đến Phương Tây hầu hết có xuất xứ từ Nhật và Trung Quốc. Triễn lãm bonsai tại Third Universal Exhibition tại Paris vào năm 1878 và các triễn lãm sau đó vào 1889 và 1900 đã gia tăng sự quan tâm về bonsai và mở cửa cho triển lãm bonsai lớn tổ chức tại London, Vienna và Brussels.

Hiện nay có những loại cây Bonsai nào?

Hiện nay có rất nhiều loại cây Bonsai đẹp nhất Việt Nam, cực hợp phong thủy, được nhiều người ưa chuộng và chăm sóc để làm Bonsai.

Dưới đây là một số loại cây Bonsai phổ biến và đặc sắc:

• Cây Phong Lá Đỏ: Cây có nguồn gốc từ Nhật Bản, có lá màu cam, đỏ rực rỡ trước mùa lá rụng, mang ý nghĩa may mắn, tài lộc. Cây cần được tưới nước hằng ngày và đón ánh nắng gián tiếp.
• Cây Đa Cảnh Bonsai: Cây có bộ rễ hùng vĩ và thân cây khúc khuỷu hướng thẳng lên trên, biểu tượng cho sự trường thọ, sức sống dẻo dai và mãnh liệt. Cây cần được để ở trong nhà với nhiệt độ thường và ánh nắng gián tiếp.
• Cây Si Cảnh Bonsai: Cây có lá nhỏ xinh và hoa màu trắng hay hồng tạo thành chùm, mang lại vẻ đẹp thanh cao và duyên dáng. Cây cần được tưới nước đều đặn và để ở nơi thoáng mát, sáng sủa.
• Cây Linh Sam: Cây có lá xanh bóng và hoa màu tím hay trắng nhỏ xinh, mang ý nghĩa bình an, may mắn và giàu sang. Cây cần được tưới nước khi đất khô và để ở nơi có ánh sáng vừa phải.
• Cây Hoa Đỗ Quyên: Cây có hoa màu đỏ hay hồng rực rỡ, mang ý nghĩa tình yêu bền chặt và hạnh phúc viên mãn. Cây cần được tưới nước thường xuyên và để ở nơi có ánh sáng mạnh.

Ngoài ra còn có rất nhiều loại cây Bonsai khác như Hoa Giấy, Mẫu Đơn Đỏ, Lộc Vừng, Mai Vàng, Tùng Bồng Lai... Mỗi loại cây đều có vẻ đẹp riêng biệt và ý nghĩa phong thủy khác nhau. Nếu bạn muốn biết thêm về các loại cây Bonsai, bạn có thể tham khảo các nguồn thông tin trên mạng hoặc tìm đến các cửa hàng chuyên bán cây cảnh Bonsai để được tư vấn kỹ hơn.

Phần 1: Hướng dẫn cách chọn cây bonsai phù hợp.

Bước 1: Để trồng cây bonsai thành công, bạn cần chọn loài cây phù hợp với khí hậu nơi bạn sống.

Không phải loại cây nào cũng có thể trở thành cây cảnh đẹp mắt. Bạn cần xem xét những yếu tố như nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và mùa vụ khi lựa chọn cây bonsai. Một số loại cây chỉ thích hợp với môi trường ngoài trời, trong khi một số loại khác lại phải được trồng trong nhà. Bạn nên tham khảo ý kiến của những người có kinh nghiệm hoặc tìm hiểu trên internet để biết loại cây nào phù hợp nhất với bạn.

Một số loại cây bonsai phổ biến và dễ trồng là:

• Cây Bách Xù: Loại cây này có lá kim xanh quanh năm, rất bền bỉ và chịu được thời tiết khắc nghiệt. Cây bách xù có thể tạo ra những hình dáng uốn lượn độc đáo và thu hút mắt.
• Cây Thông: Loại cây này cũng có lá kim xanh và rất khỏe mạnh. Cây thông có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu khác nhau, từ ôn đới đến lạnh giá. Cây thông mang lại vẻ đẹp tự nhiên và thanh thoát cho không gian của bạn.
• Cây Phong Nhật: Loại cây này có lá rụng theo mùa, thay đổi màu sắc từ xanh sang đỏ, vàng hay tím. Cây Phong Nhật rất dễ chăm sóc và cắt tỉa, tạo ra những kiểu dáng đa dạng và sinh động.
• Cây Cẩm Thạch: Loại cây này có lá nhỏ xinh, màu xanh ngọc bích. Cây cẩm thạch là loại cây nhiệt đới, phải được trồng trong nhà ở những vùng khí hậu lạnh. Cây cẩm thạch rất dễ nuôi và phát triển nhanh chóng, tạo ra những bụi cây xinh xắn và đáng yêu.

Ngoài những loại cây bonsai đã kể ở trên, bạn cũng có thể thử những loại sau:

• Cây Vân Sam: Loại cây này có lá kim xanh và rất bền bỉ. Cây vân sam có thể trồng được ở nhiều vùng khí hậu khác nhau, từ ôn đới đến lạnh giá. Cây vân sam mang lại vẻ đẹp tự nhiên và thanh thoát cho không gian của bạn.
• Cây Mộc Lan: Loại cây này có lá rụng theo mùa, thay đổi màu sắc từ xanh sang đỏ, vàng hay tím. Cây mộc lan rất dễ chăm sóc và cắt tỉa, tạo ra những kiểu dáng đa dạng và sinh động.
• Cây Bỏng Nẻ: Loại cây này có lá nhỏ xinh, màu xanh ngọc bích. Cây bỏng nẻ là loại cây nhiệt đới, phải được trồng trong nhà ở những vùng khí hậu lạnh. Cây bỏng nẻ rất dễ nuôi và phát triển nhanh chóng, tạo ra những bụi cây xinh xắn và đáng yêu.

Bước 2: Để trồng cây Bonsai thành công, bạn cần xem xét nhiều yếu tố khác nhau, nhưng một trong những quyết định quan trọng nhất là chọn nơi trồng cây phù hợp.

Bạn có thể trồng cây bonsai trong nhà hoặc ngoài trời, tùy thuộc vào loại cây và điều kiện môi trường. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giới thiệu cho bạn một số loại cây bonsai phổ biến và cách chọn nơi trồng cây cho chúng.

Cây Bonsai là gì?

Cây bonsai là một nghệ thuật cổ xưa của Nhật Bản, trong đó người ta sử dụng các kỹ thuật cắt tỉa, uốn cong và dây buộc để tạo ra những cây mini giống hệt những cây lớn trong tự nhiên. Cây bonsai có thể được trồng từ nhiều loại cây khác nhau, từ cây thân gỗ đến cây thân thảo, từ cây lá rộng đến cây kim lá. Mục đích của việc trồng cây bonsai là tạo ra một tác phẩm nghệ thuật sống động, phản ánh sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

Nơi trồng cây Bonsai.

Trước khi chọn loại cây bonsai, bạn cần quyết định xem bạn sẽ trồng cây trong nhà hay ngoài trời. Nhu cầu của cây bonsai trong nhà và ngoài trời có thể rất khác nhau. Nói chung, môi trường trong nhà khô hơn và ít ánh sáng hơn môi trường ngoài trời, do đó bạn sẽ chọn những cây có yêu cầu về ánh sáng và độ ẩm ít hơn.

Dưới đây là danh sách một số loài cây bonsai phổ biến nhất, được phân loại theo tính phù hợp của chúng đối với môi trường trong nhà hoặc ngoài trời:

• Trong nhà: Đa, Xa Kê, Bạch Tuyết Mai, Dành Dành, Hoa Trà.
• Ngoài trời: Bách Xù, Bách, Tuyết Tùng, Phong, Bulô, Sồi, Bạch quả, Thông, Du.

Lưu ý rằng một số giống cây chịu rét tốt như cây Bách Xù phù hợp cho cả trồng trong nhà và ngoài trời, miễn là chúng được chăm sóc đúng cách.

Bước 3: Chọn kích cỡ cây bonsai phù hợp với nhu cầu và điều kiện của mình.

Cây bonsai là một loại cây cảnh nghệ thuật, được trồng và cắt tỉa để tạo ra những hình dáng đẹp mắt và độc đáo. Cây bonsai có thể làm từ nhiều giống cây khác nhau, nhưng chúng đều có một điểm chung là kích cỡ nhỏ gọn. Tuy nhiên, kích cỡ cây bonsai cũng không phải là cố định, mà phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

Bạn sẽ cần phải chọn kích cỡ cây bonsai phù hợp với nhu cầu và điều kiện của mình.

• Một trong những yếu tố quan trọng khi chọn kích cỡ cây bonsai là kích cỡ chậu đựng. Chậu đựng không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của cây, mà còn tạo ra sự hài hòa về thẩm mỹ. Bạn nên chọn chậu đựng có kích thước vừa phải so với cây, không quá lớn hay quá nhỏ. Nếu chậu quá lớn, cây sẽ không được cung cấp đủ nước và dinh dưỡng, và sẽ khó cắt tỉa để duy trì hình dáng. Nếu chậu quá nhỏ, cây sẽ bị chật chội và không có đủ không gian để sinh trưởng.
• Một yếu tố khác là khoảng không gian bạn có để trồng cây bonsai. Cây bonsai có thể được trồng trong nhà hoặc ngoài trời, tùy thuộc vào giống của chúng. Những giống cây yêu cầu nhiều ánh sáng mặt trời, như thông, sồi hay mai, thì nên được trồng ngoài trời, hoặc gần cửa sổ có ánh sáng tốt. Những giống cây ít yêu cầu ánh sáng mặt trời, như lan, hoa anh đào hay kim ngân, thì có thể được trồng trong nhà, hoặc ở những nơi có bóng râm. Bạn cũng nên xem xét kích thước của không gian bạn có để trồng cây bonsai. Nếu không gian hạn chế, bạn nên chọn những cây bonsai nhỏ xinh, cao từ 15,2 cm đến 30 cm. Nếu không gian rộng rãi, bạn có thể chọn những cây bonsai lớn hơn, cao từ 30 cm đến 0,9 m.
• Cuối cùng, bạn cũng nên xem xét độ chăm sóc mà bạn có thể dành cho cây bonsai của mình. Cây bonsai là một loại cây cảnh đòi hỏi nhiều công sức và kiên nhẫn để nuôi dưỡng và tạo dáng. Bạn sẽ phải tưới nước, bón phân, cắt tỉa và dây buộc cây thường xuyên để duy trì sức khỏe và vẻ đẹp của chúng. Những cây bonsai lớn hơn thường mất nhiều thời gian hơn để cắt tỉa và dây buộc, do đó bạn nên chọn kích cỡ phù hợp với khả năng của mình.

Chọn kích cỡ cây bonsai là một quyết định quan trọng, ảnh hưởng đến sự hài lòng và thành công của bạn trong việc trồng cây. Bạn nên cân nhắc kỹ các yếu tố như kích cỡ chậu đựng, khoảng không gian và độ chăm sóc khi chọn cây bonsai. Bạn cũng nên tìm hiểu về các giống cây bonsai khác nhau, để chọn được cây phù hợp với sở thích và điều kiện của mình. Chúc bạn có những giây phút thư giãn và vui vẻ với cây bonsai của mình!

Bước 4: Để trồng cây bonsai, bạn cần phải chọn loại cây và kích thước phù hợp với ý tưởng của bạn.

Bạn có thể mua cây đã lớn từ vườn ươm hoặc của hàng cây cảnh, hoặc bạn có thể trồng từ hạt hoặc cành giâm. Khi mua cây, bạn nên chú ý đến sức khỏe, màu sắc và hình dáng của lá. Bạn cũng nên tưởng tượng xem cây sẽ trông như thế nào sau khi được cắt tỉa theo ý muốn của bạn. Cắt tỉa và tạo hình cây bonsai là một quá trình dài và thú vị, có thể kéo dài nhiều năm.

Bạn nên chọn một cây có hình dáng tự nhiên gần giống với tạo hình mà bạn có trong đầu.

• Nếu bạn trồng cây bonsai từ hạt, bạn sẽ có thể kiểm soát được sự tăng trưởng của cây ở mọi giai đoạn. Tuy nhiên, điều này cũng đòi hỏi bạn phải kiên nhẫn, vì có thể phải mất đến 5 năm để cây trưởng thành. Nếu bạn muốn cắt tỉa hoặc tạo hình cây ngay, bạn nên mua một cây đã lớn.
• Một lựa chọn khác bạn có thể cân nhắc là trồng cây bonsai từ giâm cành. Cách này cho phép bạn tạo ra một cây mới từ một cành của cây đang lớn. Cành giâm có ưu điểm là không mất nhiều thời gian để phát triển như hạt, nhưng vẫn cho bạn sự kiểm soát về sự tăng trưởng của cây.

Bước 5: Cách chọn chậu cho cây Bonsai.

Cây bonsai là một loại cây cảnh có nguồn gốc từ Nhật Bản, được trồng trong chậu nhỏ để tạo ra hình dáng đẹp mắt và tinh tế. Để trồng cây bonsai thành công, bạn cần chú ý đến nhiều yếu tố, trong đó có việc chọn chậu phù hợp cho cây.

Dưới đây là một số lưu ý khi chọn chậu cho cây bonsai của bạn.

• Chọn chậu có kích thước vừa phải. Cây bonsai cần được trồng trong chậu có đất đủ để che phủ toàn bộ rễ của cây, nhưng không quá lớn để làm giảm sự phát triển của cây. Nếu chậu quá nhỏ, rễ sẽ không thể hấp thụ đủ nước và dinh dưỡng từ đất, dẫn đến khô héo hoặc chết. Nếu chậu quá lớn, rễ sẽ phát triển quá mạnh, làm mất đi sự cân đối và thẩm mỹ của cây. Một nguyên tắc thường được áp dụng là chiều dài của chậu bằng 2/3 chiều cao của cây, và chiều rộng của chậu bằng 2/3 chiều dài của chậu.
• Chọn chậu có lỗ thoát nước. Đây là một yếu tố rất quan trọng để ngăn ngừa thối rễ và giữ cho đất luôn ẩm mát. Bạn nên chọn những chậu có ít nhất một lỗ thoát nước ở đáy, hoặc bạn có thể tự khoan thêm nếu cần. Ngoài ra, bạn cũng nên đặt một lớp sỏi hoặc vật liệu xốp ở đáy chậu để tăng khả năng thoát nước và thông khí cho rễ.
• Chọn chậu phù hợp với kiểu dáng và màu sắc của cây. Đây là một yếu tố mang tính cá nhân, nhưng cũng ảnh hưởng đến sự hài hòa và đẹp mắt của cây bonsai.

Bạn nên chọn những chậu có kiểu dáng và màu sắc phù hợp với loại cây, phong cách trồng và không gian trưng bày của bạn.

Một số nguyên tắc cơ bản là:

• Chọn những chậu có kiểu dáng đơn giản, vuông vắn cho những loại cây có hình dáng thanh thoát, thanh lịch, như cây Thông, cây Trúc, cây Mai.
• Chọn những chậu có kiểu dáng cong vẹo, bất đối xứng cho những loại cây có hình dáng uốn lượn, sinh động, như cây Sanh, cây Mai vàng, cây Quất.
• Chọn những chậu có màu sắc trung tính, nhạt hoặc tương phản với màu sắc của lá và hoa của cây. Tránh những chậu có màu sắc quá rực rỡ hoặc giống với màu sắc của lá và hoa của cây, vì sẽ làm mất đi điểm nhấn và sự nổi bật của cây.
• Chọn chậu theo mùa và tình trạng của cây. Đây là một kỹ thuật nâng cao, giúp bạn tạo ra những hiệu ứng thay đổi và mới mẻ cho cây bonsai của bạn. Bạn có thể thay đổi chậu cho cây theo mùa, ví dụ như chọn những chậu có màu sắc ấm áp cho mùa thu và đông, và những chậu có màu sắc lạnh cho mùa xuân và hè. Bạn cũng có thể thay đổi chậu cho cây theo tình trạng của cây, ví dụ như chọn những chậu có kiểu dáng đơn giản, thiết thực khi cây còn non, và những chậu có kiểu dáng đẹp, tinh xảo khi cây đã trưởng thành.

Chọn chậu cho cây bonsai là một nghệ thuật, đòi hỏi bạn phải có sự quan sát, cảm nhận và sáng tạo. Bạn nên thử nghiệm với nhiều loại chậu khác nhau để tìm ra sự kết hợp hoàn hảo cho cây bonsai của bạn. Chúc bạn thành công!

Phần 2: Kỹ thuật thay đất sang chậu cho cây cảnh bonsai.

Bước 1: Cây bonsai của bạn cần được chăm sóc kỹ lưỡng trước khi chuyển san một chậu mới.

Cây bonsai là một loại cây cảnh đẹp mắt và tinh tế, nhưng cũng đòi hỏi nhiều chăm sóc và kỹ thuật. Khi bạn muốn thay đổi chậu cho cây bonsai của mình, bạn cần phải làm một số bước chuẩn bị để bảo vệ sức khỏe và hình thức của cây. Một trong những bước quan trọng nhất là tạo hình dáng cho cây. Bạn có thể cắt tỉa các cành và lá thừa để tạo ra hình dáng mong muốn cho cây, hoặc bạn có thể dùng dây để uốn cong các cành theo ý thích.

Tuy nhiên, bạn phải làm rất nhẹ nhàng và từ từ, vì nếu làm quá mạnh sẽ gây tổn thương cho cây. Bạn cũng nên xem xét thời điểm chuyển chậu cho cây. Nếu cây của bạn là loại theo mùa, bạn nên chọn mùa xuân khi cây bắt đầu phát triển mạnh để chuyển chậu. Nếu không, bạn có thể chuyển chậu bất cứ lúc nào trong năm. Cuối cùng, bạn nên giảm lượng nước tưới cho cây trước khi chuyển chậu. Điều này sẽ làm cho đất khô ráo và dễ tách rời khỏi rễ của cây hơn.

Bước 2: Bạn nhấc cây ra khỏi chậu cũ và muốn làm sạch rễ của chúng.

Đây là một bước quan trọng để chuẩn bị cho việc trồng lại cây vào chậu bonsai mới. Bạn cần thực hiện việc này một cách cẩn thận và nhẹ nhàng để không làm tổn thương cây.

Sau đây là một số hướng dẫn chi tiết cho bạn:

• Đầu tiên, bạn cần loại bỏ những cục đất cát bám vào rễ. Bạn có thể dùng chổi cào rễ, đũa, nhíp hoặc các công cụ khác để làm việc này. Bạn nên cào từ phía dưới lên trên, theo hướng của rễ, để tránh gãy hay xé rách chúng. Bạn không cần phải làm sạch hết tất cả đất cát, chỉ cần loại bỏ những phần che khuất tầm nhìn của bạn.
• Tiếp theo, bạn cần xem xét kỹ lưỡng rễ của cây và quyết định những phần nào cần được cắt bỏ. Một số nguyên tắc chung là: bạn nên cắt bỏ những rễ quá dài, quá mập, quá cong hoặc quá mềm; bạn nên giữ lại những rễ nhỏ, khỏe và phân nhánh đều; bạn nên tạo ra một hình dáng đẹp cho rễ, tương xứng với thân và tán lá của cây.
• Cuối cùng, bạn cần dùng kéo hoặc dao sắc để cắt tỉa rễ theo ý định của bạn. Bạn nên cắt gần gốc cây nhất có thể, để giảm thiểu vết thương cho cây. Bạn nên cắt thẳng hoặc xiên, không nên cắt cong hoặc lượn sóng. Bạn nên xử lý nhanh chóng và hiệu quả, để tránh để rễ bị khô hay nhiễm trùng.

Sau khi làm sạch rễ xong, bạn đã sẵn sàng để trồng lại cây vào chậu bonsai mới. Chúc bạn thành công!

Bước 3: Tỉa rễ là một bước quan trọng trong việc chăm sóc cây bonsai.

Nếu để rễ phát triển quá mức, cây bonsai sẽ không còn giữ được hình dáng đẹp và cân đối. Để cắt tỉa rễ một cách hiệu quả, bạn cần thực hiện những việc sau:

1. Chọn thời điểm thích hợp để tỉa rễ. Thời điểm tốt nhất là vào mùa xuân, khi cây đang trong giai đoạn sinh trưởng mạnh. Bạn nên tránh tỉa rễ vào mùa đông, khi cây đang trong trạng thái ngủ đông.
2. Chuẩn bị dụng cụ và chậu mới. Bạn cần có kéo sắc, dao nhọn, lược rễ và chậu mới phù hợp với kích thước và kiểu dáng của cây bonsai. Chậu mới nên có lỗ thoát nước và lớp đáy có lớp vải lọc để ngăn rễ chạy ra ngoài.
3. Tháo cây ra khỏi chậu cũ. Bạn cần làm nhẹ nhàng để không làm tổn thương rễ. Bạn có thể dùng lược rễ để gỡ bỏ đất bám trên rễ và xem xét tình trạng của rễ.
4. Cắt tỉa rễ. Bạn nên cắt bỏ những rễ to, dày, cong queo, hướng lên trên hoặc xuống sâu. Bạn chỉ nên giữ lại những sợi rễ mảnh, dài và phân nhánh nhiều. Bạn cũng nên cắt bớt chiều dài của rễ để vừa với chậu mới.
5. Đặt cây vào chậu mới. Bạn nên đặt cây ở vị trí thẳng đứng và cân bằng trong chậu. Bạn có thể dùng dây buộc để giữ cây ở vị trí mong muốn. Bạn nên lấp đất vào chậu sao cho phủ kín rễ và ấn nhẹ để đất bám chặt.
6. Tưới nước và chăm sóc cây. Sau khi tỉa rễ, bạn nên tưới nước cho cây để giúp rễ hồi phục. Bạn cũng nên bảo vệ cây khỏi ánh nắng trực tiếp và gió mạnh trong vài tuần đầu tiên. Bạn có thể bón phân cho cây sau khi rễ đã ổn định.

Tỉa rễ là một kĩ thuật quan trọng để duy trì sức khỏe và vẻ đẹp của cây bonsai. Bạn nên tỉa rễ cho cây bonsai của bạn ít nhất một lần mỗi hai năm để giúp cây phát triển tốt hơn. Có thể bạn lo lắng về việc tỉa rễ sẽ gây đau cho cây bonsai của bạn. Tuy nhiên, bạn không cần quá lo ngại vì cây bonsai là một loại cây có khả năng thích ứng cao với các biến đổi môi trường. Nếu bạn tỉa rễ một cách cẩn thận và chăm sóc tốt sau đó, cây bonsai sẽ không bị ảnh hưởng xấu mà ngược lại sẽ khỏe mạnh hơn.

Bước 4: Để trồng cây trong chậu, bạn cần chuẩn bị chậu và đất phù hợp.

Chậu nên có lỗ thoát nước ở đáy để tránh tích nước. Đất nên được thay mới và sạch sẽ để cung cấp dinh dưỡng cho cây. Bạn có thể lấy một ít đất hòn để lót ở đáy chậu, giúp thoát nước tốt hơn. Sau đó, bạn cho một lớp đất trồng mềm mại và xốp lên trên. Đất trồng không nên quá ẩm ướt hay khô cứng, vì sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của rễ.

Bạn để lại một khoảng trống nhỏ ở phía trên chậu, để có thể bọc rễ của cây khi đặt vào. Ngoài ra, bạn cũng nên bón phân cho cây thường xuyên, để kích thích cây sinh trưởng và ra hoa. Bạn có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân hóa học, tùy theo loại cây và điều kiện trồng. Đây là những bước cơ bản để trồng cây trong chậu một cách hiệu quả.

Bước 5: Cho cây vào chậu là một công việc quan trọng để giúp cây phát triển tốt hơn.

Để cho cây vào chậu, bạn cần chuẩn bị một chậu mới phù hợp với kích thước và loại cây, một lượng đất hoặc hỗn hợp trồng tốt, một lượng nước vừa đủ và một số dụng cụ như xẻng, kéo, dây, rêu hoặc sỏi. Cho cây vào chậu là một công việc quan trọng nhưng cũng có thể gây sốc cho cây.

Để giảm thiểu tác động của việc chuyển cây, bạn cần lưu ý một số điều sau đây.

• Đầu tiên, bạn nên chọn thời điểm thích hợp để cho cây vào chậu. Thời điểm tốt nhất là vào mùa xuân hoặc mùa thu, khi cây đang phát triển và có khả năng thích nghi cao. Bạn nên tránh cho cây vào chậu vào mùa hè hoặc mùa đông, khi nhiệt độ cao hoặc thấp có thể làm cây bị stress.
• Tiếp theo, bạn nên chuẩn bị chậu mới phù hợp với kích thước và loại cây. Bạn nên chọn một chậu có kích thước vừa với cây, không quá nhỏ để rễ không bị chật và không quá lớn để đất không bị ẩm. Bạn cũng nên chọn một chậu có các lỗ thoát nước ở đáy để tránh tích nước trong chậu. Bạn nên đổ một lớp đất hoặc hỗn hợp trồng vào đáy chậu, khoảng 1/4 chiều cao của chậu.
• Sau đó, bạn nên gỡ cây ra khỏi chậu cũ một cách nhẹ nhàng. Bạn có thể dùng xẻng để đào quanh gốc cây, sau đó nâng cây lên từ dưới. Bạn nên cẩn thận không làm tổn thương hệ thống rễ của cây. Bạn có thể cắt bớt những rễ bị hư hại hoặc quá dài.
• Tiếp theo, bạn cho cây vào chậu mới theo hướng mong muốn. Kết thúc công việc bằng cách cho thêm đất hoặc hỗn hợp trồng thoát nước tốt, nhiều dưỡng chất vào trong chậu, đảm bảo lấp đầy hệ thống rễ của cây. Nếu muốn, bạn có thể thêm một lớp rêu hoặc sỏi lên trên cùng. Ngoài yếu tố thẩm mỹ, việc làm này còn có thể giúp giữ cây ở đúng vị trí.
• Nếu cây của bạn không đứng thẳng trong chậu mới, hãy chằng một sợi dây to từ đáy chậu qua các lỗ thoát nước ở đáy chậu. Buộc dây xung quanh hệ thống rễ để giữ cây ở đúng vị trí.
• Bạn có thể phải lắp sàng mắt lưới bên trên các lỗ thoát nước của chậu để ngăn xói mòn đất, điều này vốn xảy ra khi nước mang theo đất ra khỏi chậu qua các lỗ thoát nước.
• Cuối cùng, bạn nên tưới nước cho cây sau khi cho vào chậu mới. Bạn nên tưới nước cho đến khi nước thoát ra từ các lỗ ở đáy chậu. Bạn cũng nên để ý tới điều kiện ánh sáng và khí hậu phù hợp với loại cây của bạn.

Bước 6: Cây bonsai mới của bạn cần được chăm sóc đặc biệt để phát triển khỏe mạnh.

Cây bonsai mới của bạn là một tác phẩm nghệ thuật sống động, nhưng cũng cần được chăm sóc đặc biệt. Sau khi trồng lại cây vào chậu mới, bạn nên để nó ở nơi có ánh sáng nhẹ, không có gió lớn hay nắng gắt. Đừng quên tưới nước cho cây, nhưng đợi cho rễ đã ổn định rồi mới bón phân. Bằng cách này, bạn giúp cây của bạn hồi phục từ sự thay đổi môi trường, và sẵn sàng cho sự phát triển tiếp theo.

Cây bonsai rụng lá thường có chu kỳ sinh trưởng theo mùa. Vì vậy, bạn nên chọn mùa xuân để sang chậu mới cho chúng, khi chúng đã tỉnh dậy sau mùa đông. Nếu cây bonsai của bạn là loại trồng trong nhà, bạn có thể mang nó ra ngoài trời khi đã bén rễ, để cho nó hưởng lợi từ ánh sáng và nhiệt độ cao hơn. Điều này sẽ kích thích cây của bạn phát triển mạnh mẽ và khỏe khoắn.

Khi cây bonsai của bạn đã ổn định, bạn có thể thêm vào chậu những loại cây khác để tạo dựng một cảnh quan đẹp mắt và hấp dẫn. Hãy chọn những loại cây có nguồn gốc tương tự với cây bonsai của bạn, để chúng có thể sống hòa thuận với nhau trong cùng một điều kiện ánh sáng và nước tưới.

Phần 3: Cách trồng cây bonsai từ hạt.

Bước 1: Bước đầu tiên để trồng cây bonsai từ hạt giống là chuẩn bị hạt giống.

Đây là một quá trình khá lâu và cần kiên nhẫn. Tùy thuộc vào loại cây bạn chọn, bạn có thể phải đợi 4-5 năm để cây có đường kính thân khoảng 2,5 cm. Một số hạt giống còn yêu cầu các điều kiện nảy mầm đặc biệt. Tuy nhiên, đây cũng là cách trồng bonsai "thú vị nhất" vì bạn có thể kiểm soát hoàn toàn sự phát triển của cây từ khi nó mới chớm nở. Để bắt đầu, bạn có thể mua hạt giống của cây bạn thích ở các cửa hàng vườn ươm hoặc thu hái chúng trong thiên nhiên.

Nhiều loại cây rụng lá, như sồi, phong, có quả có vỏ cứng dễ nhận ra (hạt sồi, v.v…) và rụng quả hàng năm. Vì dễ tìm được hạt của chúng, những loại cây này là lựa chọn tốt nếu bạn muốn trồng bonsai từ hạt giống. Hãy chọn hạt tươi, khỏ mạnh. Thời gian sinh trưởng của hạt giống cây thường ngắn hơn so với hạt hoa hay rau. Ví dụ, hạt sồi "sống khỏe" nhất khi được thu hái vào đầu mùa thu và vẫn còn màu xanh.

Bước 2: Một số cách để giúp hạt giống nảy mầm và phát triển.

Bạn đã có hạt giống thích hợp, bây giờ bạn cần chăm sóc chúng để chúng có thể phát triển tốt. Ở những nơi có khí hậu ôn đới và có bốn mùa rõ rệt, hạt giống thường rơi xuống từ cây vào mùa thu, nghỉ ngơi trong mùa đông và đâm chồi vào mùa xuân. Hạt giống của những loài cây bản địa ở những nơi này thường có cơ chế sinh học để chỉ phát triển khi đã trải qua sự lạnh lẽo của mùa đông và sự ấm áp dần dần của mùa xuân.

Do đó, bạn cần để hạt giống tiếp xúc với những điều kiện tương tự hoặc bắt chước chúng bằng cách để hạt giống trong tủ lạnh. Nếu bạn sống ở vùng ôn đới có bốn mùa rõ rệt, bạn chỉ cần gieo hạt vào một chậu nhỏ đầy đất và để ngoài trời suốt mùa đông và mùa xuân. Nếu không, bạn có thể để hạt trong tủ lạnh vào mùa đông.

Đặt hạt giống vào một túi nhựa kín khí cùng với một ít đất trồng ẩm và xốp (như sơ ri) và mang ra ngoài vào mùa xuân khi bạn thấy chồi nảy lên. Để mô phỏng chu kỳ thay đổi nhiệt độ từ cuối mùa thu đến đầu mùa xuân, trước tiên hãy để túi hạt giống ở ngăn dưới cùng của tủ lạnh. Trong hai tuần sau, từ từ di chuyển nó lên theo từng ngăn cho đến khi lên đến ngăn trên cùng, gần thiết bị làm lạnh. Sau đó, vào cuối mùa đông, hãy làm ngược lại, di chuyển túi hạt xuống dưới theo từng ngăn.

Bước 3: Để trồng cây từ hạt, bạn cần chuẩn bị một khay hoặc chậu ươm có đất tốt.

Hãy gieo hạt vào đất và đảm bảo chúng được phủ đều một lớp đất mỏng. Sau khi gieo hạt, bạn cần tưới nước cho đất ẩm ướt nhưng không ngập nước. Bạn có thể để khay hoặc chậu ươm ngoài trời hoặc trong tủ lạnh để kích thích quá trình nảy mầm. Khi bạn thấy cây giống mọc lên, bạn có thể chuyển chúng sang một chậu lớn hơn có đất giàu dinh dưỡng. Hãy cẩn thận khi nhổ cây giống ra khỏi đất và tránh làm tổn thương rễ của chúng.

Đặt cây giống vào lỗ đã đào sẵn trong chậu mới và ấn đất xung quanh để cố định cây. Tiếp tục tưới nước cho cây giống và để chúng ở nơi có ánh sáng mặt trời đủ. Bạn không nên bón phân cho cây giống cho đến khi chúng đã phát triển được khoảng 5 hoặc 6 tuần. Khi bón phân, bạn nên dùng loại phân bón hữu cơ và chỉ bón một lượng nhỏ để không gây hại cho rễ của cây.

Trồng cây từ hạt là một cách thú vị và tiết kiệm để có được những loài cây yêu thích của bạn. Tuy nhiên, bạn cũng cần tránh những sai lầm thường gặp khi trồng cây từ hạt để đảm bảo thành công.

Một số sai lầm phổ biến là:

• Gieo hạt quá dày hoặc quá sâu. Điều này sẽ làm giảm tỷ lệ nảy mầm và cạnh tranh về không gian, ánh sáng và dinh dưỡng giữa các cây giống.
• Tưới nước quá nhiều hoặc quá ít. Điều này sẽ ảnh hưởng đến sự phát triển của rễ và có thể gây ra bệnh nấm hoặc thối rễ cho cây giống.
• Bỏ qua việc kích thích nảy mầm. Một số loại hạt cần phải được làm lạnh hoặc ngâm nước trước khi gieo để bắt chước điều kiện tự nhiên và kích hoạt quá trình nảy mầm.
• Chuyển cây giống quá sớm hoặc quá muộn. Điều này sẽ gây sốc cho cây giống và làm chậm sự phát triển của chúng. Bạn nên chờ đến khi cây giống có ít nhất hai lá thật và rễ khỏe mạnh trước khi chuyển sang chậu lớn hơn.
• Bón phân quá mạnh hoặc quá sớm. Điều này sẽ gây hại cho rễ non của cây giống và làm chúng bị chết hoặc bị đốt cháy. Bạn nên dùng loại phân bón hữu cơ và chỉ bón một lượng nhỏ sau khi cây giống đã ổn định trong chậu mới.

Nếu bạn tránh được những sai lầm trên, bạn sẽ có được những cây giống khỏe mạnh và sẵn sàng để trồng trong vườn hoặc ban công của bạn.

Bước 4: Để cây con ở khu vực có nhiệt độ thích hợp là một trong những yếu tố quan trọng nhất để giúp chúng phát triển khỏe mạnh.

Bạn không nên để cây con tiếp xúc với nhiệt độ quá lạnh hoặc quá nóng, vì điều đó có thể gây tổn hại cho chúng. Bạn cũng cần chọn khu vực có ánh sáng và gió phù hợp với loại cây bạn trồng. Nếu bạn trồng cây nhiệt đới hoặc ươm mầm hạt giống không đúng mùa, bạn nên để chúng trong nhà hoặc nhà kính để bảo vệ chúng khỏi thời tiết khắc nghiệt. Nếu bạn trồng cây ở vùng có mùa xuân ấm áp, bạn có thể đưa chúng ra ngoài trời, nhưng phải có mái che và không để chúng dưới ánh nắng trực tiếp hoặc gió mạnh quá lâu.

Ngoài ra, bạn cũng cần tưới nước cho cây con đúng cách. Bạn không nên tưới quá ít hoặc quá nhiều, vì điều đó có thể làm khô hoặc ngập úng gốc cây. Bạn chỉ nên tưới khi đất bắt đầu khô, và tưới đủ để đất ẩm mà không bị ướt sũng. Bằng cách này, bạn sẽ giúp cây con của bạn phát triển tốt nhất có thể.

Có cách nào để tăng tốc độ phát triển của cây không?

Câu trả lời là có, nhưng bạn cần cẩn thận. Bạn có thể sử dụng các loại phân bón hữu cơ hoặc hóa học để bổ sung dinh dưỡng cho cây con, nhưng bạn phải tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất và không sử dụng quá liều. Bạn cũng có thể cắt tỉa các cành và lá bị hư hại hoặc bệnh để giảm sự cạnh tranh cho nguồn lực của cây con, nhưng bạn không nên cắt quá nhiều hoặc quá thường xuyên.

Bạn cũng nên kiểm tra thường xuyên để phòng ngừa và xử lý các loại sâu bệnh gây hại cho cây con. Những biện pháp này có thể giúp cây con của bạn phát triển nhanh hơn, nhưng bạn cũng phải chấp nhận rằng mỗi loại cây có tốc độ phát triển khác nhau và không thể ép buộc chúng.

Bước 5: Chăm sóc cây con là một công việc đòi hỏi sự kiên nhẫn và tinh tế.

Bạn không chỉ cần tưới nước và phơi nắng cho cây con một cách đúng đắn, mà còn phải quan sát sự phát triển của chúng qua từng giai đoạn. Cây rụng lá là một loại cây có khả năng sinh sản bằng hạt. Khi hạt nảy mầm, chúng sẽ cho ra hai lá nhỏ gọi là lá mầm, rồi sau đó là các lá thực có hình dạng và kích thước khác nhau.

Cây rụng lá có thể mất nhiều năm để trưởng thành, do đó bạn cần phải chăm sóc chúng thường xuyên và thay đổi chậu cây cho phù hợp với kích thước của chúng. Khi cây con đã lớn và khỏe mạnh, bạn có thể để chúng ở ngoài trời trong những nơi có ánh sáng và bóng mát hợp lý, tùy thuộc vào loại cây bạn trồng. Cây nhiệt đới và các loại cây yếu ớt khác có thể không chịu được khí hậu lạnh hay khô hanh, do đó bạn nên giữ chúng trong nhà hoặc trong những điều kiện bảo vệ tốt.

Một số lỗi thường gặp khi chăm sóc cây con là tưới quá nhiều hoặc quá ít nước, để cây ở những nơi quá nóng hoặc quá lạnh, hoặc không cắt tỉa các nhánh và lá bị khô hay bệnh. Khi cây con đã lớn và khỏe mạnh, bạn có thể để chúng ở ngoài trời trong những nơi có ánh sáng và bóng mát phù hợp, tùy thuộc vào loại cây bạn trồng. Cây nhiệt đới và các loại cây yếu ớt khác có thể không chịu được khí hậu lạnh hay khô hanh, do đó bạn nên giữ chúng trong nhà hoặc trong những điều kiện bảo vệ tốt.

Tác giả: Lauren Kurtz. Biên dịch: Margaret N.

Nguồn: Wikihow. Bản quyền thuộc về: Kallos Vietnam.

Đôi nét về tác giả Lauren Kurtz

Lauren Kurtz là một nhà tự nhiên học và chuyên gia làm vườn. Lauren đã làm việc cho Aurora, Colorado quản lý Water-Wise Garden tại Trung tâm Thành phố Aurora cho Cục Bảo tồn Nước. Cô có bằng Cử nhân Nghiên cứu Môi trường và Bền vững tại Đại học Western Michigan vào năm 2014.