Cách trở nên trưởng thành hơn trong cuộc sống
Trưởng thành là một quá trình phát triển liên tục, không phụ thuộc vào số tuổi. Người ta có thể nhìn thấy sự chín chắn ở những đứa trẻ 6 tuổi và sự ấu trĩ ở những người lớn 80 tuổi. Sự trưởng thành được biểu hiện qua cách đối nhân xử thế, cách quan tâm đến bản thân và người khác của một cá nhân. Đó là tư duy và hành động của một cá nhân. Nếu muốn tránh những cuộc nói chuyện và tranh luận vô bổ, hay nếu muốn được người khác kính trọng hơn, xin vui lòng tham khảo một số cách sau đây để trưởng thành hơn. Dù có bao nhiêu tuổi, khi trở nên chín chắn, người ta sẽ được đối xử như một người lớn.
Phần 1: Hành vi ứng xử chuẩn mực, chín chắn.
Bước 1: Nuôi dưỡng sở thích của bạn là một cách tuyệt vời để phát triển bản thân và trở nên trưởng thành hơn.
Khi bạn có một sở thích, bạn sẽ có mục tiêu, động lực và niềm vui trong cuộc sống. Bạn cũng sẽ có cơ hội giao lưu với những người có chung niềm đam mê và học hỏi từ họ. Bạn sẽ trở nên tự tin và sáng tạo hơn khi thể hiện bản thân qua những gì bạn yêu thích. Tuy nhiên, không phải tất cả các sở thích đều có lợi cho bạn. Bạn nên tránh những sở thích tiêu cực hoặc gây hại cho sức khỏe, như hút thuốc, uống rượu, cờ bạc hay xem quá nhiều ti vi. Những sở thích này không chỉ làm mất thời gian và tiền bạc của bạn, mà còn ảnh hưởng xấu đến tâm trạng và tình trạng cơ thể của bạn.
Bạn nên chọn những sở thích tích cực và bổ ích, như nhiếp ảnh, âm nhạc, ngoại ngữ, beatbox, kịch nói hay bất cứ điều gì khiến bạn hứng thú. Nuôi dưỡng sở thích của bạn không phải là một việc khó khăn hay tốn kém. Bạn chỉ cần tìm kiếm những nguồn tài nguyên miễn phí hoặc rẻ tiền trên mạng hay ở thư viện. Bạn cũng có thể tham gia các câu lạc bộ, lớp học hoặc nhóm cộng đồng liên quan đến sở thích của bạn. Đừng ngại thử thách bản thân và học hỏi những điều mới mẻ. Bạn sẽ phát hiện ra rằng nuôi dưỡng sở thích của bạn là một trong những điều tuyệt vời nhất trong cuộc sống.
Bước 2: Lập mục tiêu và phấn đấu vì điều đó là một trong những bước quan trọng để trưởng thành.
Để làm được điều này, bạn cần có khả năng nhận biết được những điểm mạnh và điểm yếu của bản thân, cũng như những ước mơ và kỳ vọng cho tương lai. Bạn cũng cần có tư duy chiến lược để lựa chọn những hành động phù hợp với mục tiêu của mình. Bạn không nên để cuộc sống trôi qua mà không có mục đích rõ ràng.
Để đạt được mục tiêu, bạn cần tuân theo nguyên tắc SMART, tức là:
- Cụ thể (Specific): Bạn cần xác định rõ ràng điều bạn muốn đạt được, bao gồm ai, cái gì, khi nào, ở đâu và làm thế nào.
- Đo lường (Measurable): Bạn cần có những chỉ số để kiểm tra tiến độ và kết quả của mục tiêu.
- Có thể đạt được (Achievable): Bạn cần đảm bảo rằng mục tiêu của bạn là khả thi và phù hợp với khả năng của bạn.
- Có ý nghĩa (Relevant): Bạn cần xác định rõ lý do tại sao bạn muốn đạt được mục tiêu này và nó có liên quan gì đến giá trị và mục đích của bạn.
- Có thời hạn (Time-bound): Bạn cần đặt ra một khoảng thời gian cụ thể để hoàn thành mục tiêu.
Ví dụ, nếu bạn muốn cải thiện kỹ năng tiếng Anh của mình, bạn có thể lập mục tiêu như sau:
- Cụ thể: Tôi muốn nâng cao kỹ năng nghe và nói tiếng Anh để có thể giao tiếp tự tin với người bản xứ.
- Đo lường: Tôi sẽ kiểm tra kỹ năng nghe và nói của mình bằng cách làm các bài test trên internet và ghi lại điểm số.
- Có thể đạt được: Tôi sẽ học tiếng Anh hàng ngày bằng cách xem các video, podcast, phim ảnh có phụ đề tiếng Anh và luyện tập với người bản xứ qua các ứng dụng học ngôn ngữ.
- Có ý nghĩa: Tôi muốn học tiếng Anh vì đó là ngôn ngữ quốc tế, giúp tôi mở rộng kiến thức, kết nối với nhiều người và có nhiều cơ hội trong sự nghiệp.
- Có thời hạn: Tôi sẽ đạt được mục tiêu này trong vòng 6 tháng.
Sau khi lập ra mục tiêu SMART, bạn cần phải hành động để theo đuổi nó. Bạn có thể áp dụng các bước sau:
- Lập kế hoạch chi tiết: Bạn cần chia nhỏ mục tiêu thành các công việc nhỏ hơn, dễ quản lý hơn. Bạn cũng cần xác định các nguồn lực, công cụ và phương pháp hỗ trợ cho việc thực hiện mục tiêu.
- Theo dõi tiến trình: Bạn cần kiểm tra thường xuyên xem mình đang tiến bộ như thế nào, có gặp khó khăn hay thách thức gì không và cần điều chỉnh gì không. Bạn cũng cần nhận ra những thành tựu nhỏ và tự thưởng cho bản thân.
- Đánh giá kết quả: Bạn cần đánh giá xem mình đã đạt được mục tiêu hay chưa, có thỏa mãn với kết quả hay không và cần cải thiện gì cho lần sau.
Lập mục tiêu và phấn đấu vì điều đó không phải là việc dễ dàng, nhưng cũng không quá khó khăn. Chỉ cần bạn có ý chí, niềm tin và kế hoạch, bạn sẽ thành công. Hãy luôn nhớ rằng: Mục tiêu là con đường dẫn bạn đến ước mơ!
Bước 3: Một trong những kỹ năng quan trọng để trưởng thành là nhận biết thời điểm bạn có thể trở nên thiếu chín chắn.
Để có vẻ trưởng thành, bạn không nhất thiết phải luôn luôn nghiêm túc. Điều quan trọng là bạn biết cách thích ứng với người nghe và tình huống. Bạn cần phân biệt được lúc nào là lúc cần nghiêm túc và lúc nào là lúc có thể đùa giỡn. Bạn cũng cần nhận ra rằng có những mức độ khác nhau của sự chín chắn, và bạn có thể điều chỉnh hành vi của mình cho phù hợp với hoàn cảnh.
Bạn cũng nên dành ra một khoảng thời gian để thư giãn mỗi ngày. Bạn không thể làm việc hay học tập suốt ngày mà không có thời gian để giải tỏa căng thẳng và vui vẻ. Hãy cho phép bản thân một ít thời gian mỗi ngày (ví dụ như sau khi học xong) để làm những điều bạn thích. Làm cách nào để giảm bớt áp lực trong cuộc sống hàng ngày của tôi?
Bạn có thể thử một số cách sau đây:
- Hít thở sâu và tập trung vào nhịp thở của mình.
- Nghe nhạc, đọc sách, xem phim hay chơi game yêu thích.
- Tập thể dục, yoga, thiền hay bất kỳ hoạt động nào giúp bạn cải thiện sức khỏe và tinh thần.
- Nói chuyện với người thân, bạn bè, hay một người tâm sự tin cậy.
- Viết nhật ký, ghi lại những điều bạn cảm thấy, mong muốn hay lo lắng.
Tuy nhiên, bạn cũng cần hiểu rằng có những nơi và thời điểm mà đùa giỡn là không phù hợp, như trường học, nhà thờ, công sở, hay tang lễ. Bạn cần tôn trọng và chú ý đến những người xung quanh bạn, không nên làm phiền hay chọc ghẹo họ. Nếu bạn thiếu nghiêm túc trong những tình huống này, bạn sẽ bị coi là chưa trưởng thành.
Ngược lại, khi bạn đi chơi với bạn bè hay tụ họp với gia đình, bạn có thể thoải mái hơn và đùa giỡn vui vẻ. Điều này không chỉ giúp bạn giảm bớt áp lực mà còn tạo ra sự gắn kết với những người quan trọng trong cuộc sống của bạn. Cuối cùng, bạn nên đặt ra một số tiêu chí để xác định khi nào bạn có thể đùa giỡn hay hành xử trẻ con, và khi nào bạn không nên. Bạn cũng không nên đùa giỡn theo cách ích kỷ hay xấu xa.
Bước 4: Một trong những cách để trở thành một người trưởng thành là biết tôn trọng người khác.
Bạn không thể sống độc lập trong một xã hội phức tạp. Bạn cần phải quan tâm đến cảm xúc và quyền lợi của những người xung quanh bạn. Nếu bạn chỉ làm theo ý mình mà không để ý đến hậu quả, bạn sẽ bị coi là một người ích kỷ và vô trách nhiệm. Bạn nên cố gắng hiểu và đáp ứng những mong muốn hợp lý của người khác để xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp và được kính trọng.
Tôn trọng người khác không có nghĩa là bạn phải chịu đựng sự bắt nạt hay lạm dụng. Tôn trọng người khác là biết lắng nghe và tôn trọng quan điểm của họ. Nếu người khác xúc phạm hay xâm phạm bạn, đừng tức giận hay trả thù. Hãy bỏ qua và cho thấy rằng bạn là một người cao thượng và khôn ngoan hơn họ.
Bước 5: Bạn có thể tạo ra những mối quan hệ tích cực và bền vững nếu bạn chọn làm bạn với những người chín chắn.
Nếu bạn muốn tìm bạn bè chín chắn, bạn cần phải biết mình đang tìm kiếm điều gì. Bạn bè sẽ ảnh hưởng đến hành vi của bạn, cũng như định hướng và mục tiêu trong cuộc sống. Bạn nên tìm những người có cùng sở thích, giá trị và mục tiêu với bạn, và có thể học hỏi và trưởng thành cùng bạn. Bạn có thể tìm bạn bè ở nhiều nơi, như trường học, nơi làm việc, câu lạc bộ, nhóm cộng đồng hoặc mạng xã hội.
Bạn cũng nên chủ động tiếp xúc, giao lưu và kết bạn với những người mà bạn thấy thú vị và tốt bụng. Bạn nên tránh những người tiêu cực, lười biếng hoặc thiếu trách nhiệm, vì họ có thể kéo bạn xuống và làm bạn mất phương hướng. Bạn cũng nên tôn trọng và giá trị những người bạn của mình, và không lợi dụng hoặc xem thường họ. Bạn bè là những người sẽ ủng hộ, động viên và giúp đỡ bạn khi bạn gặp khó khăn, vì vậy hãy biết ơn và bảo vệ họ.
Phần 2: Làm sao để trưởng thành về mặt cảm xúc.
Bước 1: Bắt nạt là một vấn nạn nghiêm trọng trong xã hội.
Điều này ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và hạnh phúc của cả người bị bắt nạt và người bắt nạt. Bạn có thể làm gì để ngăn chặn bắt nạt? Dưới đây là một số cách thức bạn có thể áp dụng. Nếu bạn đang bị bắt nạt, bạn nên báo cho người lớn hay cơ quan chức năng biết, để họ có thể can thiệp kịp thời và bảo vệ bạn. Nếu bạn chứng kiến ai đó bị bắt nạt, bạn nên đứng lên và ủng hộ họ, hoặc gọi điện thoại cho cảnh sát hay giáo viên nếu tình huống quá nguy hiểm. Nếu bạn là người bắt nạt, bạn nên nhận ra và thừa nhận lỗi lầm của mình, và xin lỗi những người mà bạn đã làm tổn thương. Bạn cũng nên tìm hiểu về những nguyên nhân khiến bạn có hành vi bắt nạt, và tìm cách giải quyết chúng một cách lành mạnh.
Có ba dạng bắt nạt phổ biến nhất: Bằng lời nói, bằng hành động và bằng cách xúc phạm.
- Bắt nạt bằng lời nói là khi bạn dùng những từ ngữ xấu xa, khinh miệt hay đe dọa người khác. Điều này có thể làm tổn thương tâm lý của họ rất nhiều. Bạn không nên để cho những lời nói tiêu cực ảnh hưởng đến bạn, mà hãy tin vào giá trị và khả năng của bản thân. Bạn cũng không nên trả đũa bằng cách dùng những lời nói tương tự, mà hãy biết tha thứ và tiến lên.
- Bắt nạt bằng hành động là khi bạn dùng vũ lực hay uy hiếp người khác. Điều này có thể gây ra những thương tích cả về thể xác và tinh thần cho họ. Bạn không nên để cho những hành động bạo lực làm sợ hãi hay tổn thương bạn, mà hãy biết tự vệ và tránh xa những kẻ gây rối. Bạn cũng không nên trả đũa bằng cách dùng bạo lực, mà hãy biết kiềm chế và giải quyết xung đột một cách hòa bình.
- Bắt nạt bằng cách xúc phạm là khi bạn cố tình làm hại danh dự hay mối quan hệ của người khác trong xã hội. Điều này có thể làm họ bị cô lập và mất lòng tự trọng. Bạn không nên để cho những lời xúc phạm hay tin đồn ảnh hưởng đến bạn, mà hãy biết giữ gìn danh dự và tìm kiếm những người bạn tốt. Bạn cũng không nên trả đũa bằng cách xúc phạm hay vu khống người khác, mà hãy biết tôn trọng và chấp nhận sự khác biệt của mọi người.
- Bắt nạt trực tuyến là một hình thức bắt nạt phổ biến trong thời đại công nghệ số, có thể gây ra những tổn thương về tinh thần và cảm xúc cho người bị bắt nạt. Bắt nạt trực tuyến có thể bao gồm những hành động như gửi tin nhắn, hình ảnh, video hay bình luận xúc phạm, đe dọa, chế giễu, bôi nhọ, lan truyền tin đồn hoặc thông tin sai lệch về người khác trên các phương tiện truyền thông xã hội, email, tin nhắn văn bản hoặc các nền tảng trực tuyến khác. Những hành động này không chỉ làm người bị bắt nạt cảm thấy bị xâm phạm, mất lòng tự trọng, cô đơn và lo lắng mà còn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và học tập của họ. Nếu bạn chứng kiến hoặc biết ai đó bị bắt nạt trực tuyến, bạn không nên để mặc hoặc làm ngơ.
Bạn có thể giúp đỡ người bị bắt nạt bằng cách:
- Không tham gia vào hành vi bắt nạt hoặc khuyến khích kẻ bắt nạt.
- Nói ra quan điểm của mình rằng hành vi bắt nạt là không đúng đắn và không có lợi cho ai.
- An ủi và động viên người bị bắt nạt, cho họ biết rằng họ không phải chịu đựng một mình và họ có quyền được tôn trọng.
- Báo cáo hoặc gỡ bỏ những nội dung bắt nạt mà bạn thấy trên các nền tảng trực tuyến hoặc yêu cầu kẻ bắt nạt làm vậy.
- Khuyên người bị bắt nạt nên lưu lại những bằng chứng của hành vi bắt nạt và chia sẻ với người lớn tin cậy, như gia đình, bạn bè, giáo viên hoặc cảnh sát.
Nếu bạn là kẻ bắt nạt trực tuyến, bạn cần phải nhận ra và chấm dứt hành vi của mình. Bạn có thể gây ra những tổn thương lớn cho người khác và cho chính mình. Bạn có thể mất uy tín, mất bạn bè hoặc gặp rắc rối với pháp luật. Bạn cũng có thể có những vấn đề sâu xa hơn khiến bạn muốn làm tổn thương hoặc kiểm soát người khác. Bạn nên tìm kiếm sự giúp đỡ của một người lớn tin cậy, như một giáo viên, một cố vấn hoặc một bác sĩ tâm lý. Họ có thể giúp bạn hiểu được nguyên nhân của hành vi bắt nạt và hướng dẫn bạn cách xây dựng những mối quan hệ lành mạnh và tôn trọng hơn.
Bước 2: Tránh đặt điều, đồn thổi và nói xấu sau lưng người khác là một cách để bảo vệ danh dự và lòng tự trọng của họ.
Khi bạn nói xấu người khác, bạn không chỉ làm họ cảm thấy bị xúc phạm mà còn làm mất niềm tin và tình bạn. Bạn không muốn bị người khác đối xử với bạn như vậy, phải không? Hãy tôn trọng người khác như bạn muốn họ tôn trọng bạn. Điều này có thể giúp bạn duy trì một mối quan hệ tốt đẹp và tránh những rắc rối không đáng có. Ngoài việc không nói xấu người khác, có những cách khác để bạn thể hiện sự tôn trọng đối với họ. Bạn có thể lắng nghe ý kiến của họ, thể hiện sự quan tâm và chia sẻ, khen ngợi những điểm mạnh của họ, giúp đỡ họ khi họ gặp khó khăn, xin lỗi khi bạn làm sai hoặc làm họ buồn, và tôn trọng sự khác biệt về quan điểm, văn hóa hay phong cách của họ.
Những việc này sẽ giúp bạn xây dựng một tình bạn chân thành và bền lâu. Nếu bạn thấy ai đó đang nói xấu người khác, hãy can thiệp một cách lịch sự. Bạn có thể nói: “Mình không nghĩ rằng nên nói về người khác khi họ không có mặt”. Nghiên cứu cho thấy việc này có thể làm giảm sự lan truyền của tin đồn và chuyện ngồi lê đôi mách. Bạn cũng có thể đổi chủ đề hoặc rời khỏi cuộc nói chuyện nếu bạn không muốn tham gia vào việc nói xấu người khác. Đôi khi, bạn có thể vô tình gây ra một lời đồn khi bạn chia sẻ điều gì đó với người khác. Ví dụ, bạn có thể khen ngợi một người bạn rằng “Mình rất thích cách Ziyi ăn mặc.
Bạn ấy có gu thời trang tuyệt vời!” và ai đó lại hiểu nhầm rằng bạn ghen tị với Ziyi. Bạn không thể kiểm soát được suy nghĩ hay cảm xúc của người khác. Nhưng bạn có thể kiểm soát được lời nói của mình. Hãy chắc chắn rằng những gì bạn nói là tích cực và rõ ràng. Nếu bạn phát hiện ra rằng lời của bạn đã bị hiểu sai, hãy làm sáng tỏ và xin lỗi nếu cần. Một cách để kiểm tra xem liệu điều gì có thể gây ra lời đồn hay chuyện ngồi lê đôi mách hay không là tự hỏi bản thân: Mình có muốn ai đó nói điều này về mình không? Nếu câu trả lời là không, vậy đừng nói điều đó về người khác. Đây là một quy tắc đơn giản nhưng hiệu quả để giữ cho lời nói của bạn luôn lành mạnh và tôn trọng.
Bước 3: Không để những người coi thường bạn ảnh hưởng đến bạn.
Bạn là một người đặc biệt và bạn không cần phải nghe những lời nói xấu xa của họ. Bạn có thể lựa chọn không quan tâm và sống cuộc sống của mình. Đó là cách bạn khẳng định rằng bạn là một người khôn ngoan và kiên cường, và những gì họ nói là vô lý. Tuy nhiên, nếu bạn cảm thấy rằng bạn không thể tha thứ được, bạn cũng có quyền tự vệ. Bạn có thể nói một cách nhã nhặn rằng bạn không ưa những lời nhận xét của họ và mong họ dừng lại. Nếu họ có tâm và xin lỗi bạn, hãy bao dung với họ; nếu không, hãy đi xa và tìm những người tôn trọng để nói chuyện.
Bước 4: Sẵn sàng đón nhận những điều mới là một trong những yếu tố quan trọng để trở nên trưởng thành.
Khi bạn gặp phải những người, văn hóa, niềm tin hay thói quen khác biệt, bạn không nên phản đối hay bác bỏ chúng một cách cứng nhắc. Thay vào đó, bạn nên coi đó là những cơ hội để mở rộng kiến thức và tầm nhìn của mình. Để làm được điều này, bạn cần phải có một thái độ khoáng đạt và tôn trọng. Bạn không nên đánh giá hay phán xét người khác dựa trên những điều bạn chưa biết hoặc chưa từng thử. Bạn nên hỏi những câu hỏi mở để hiểu rõ hơn về lý do tại sao họ làm như vậy hay tin vào điều gì. Bạn cũng nên lắng nghe và để cho người khác có cơ hội nói ra quan điểm của họ, mà không cắt ngang hay phản bác.
Ngoài ra, bạn cũng nên yêu cầu làm rõ khi có sự hiểu lầm hay xung đột. Nếu bạn cảm thấy bị xúc phạm hay bị công kích bởi ai đó, bạn không nên tức giận hay trả đũa. Bạn nên hít thở sâu và sau đó hỏi lại người đó ý của họ là gì, và có phải họ muốn làm tổn thương bạn hay không. Có thể họ chỉ là lỡ miệng hoặc có ý tốt mà thôi. Cuối cùng, bạn cũng nên có một cái nhìn tích cực về người khác. Bạn nên nhớ rằng ai cũng là con người và có thể mắc sai lầm. Bạn không nên cho rằng họ cố ý làm xấu hay tổn thương bạn. Bạn nên học cách chấp nhận sự khác biệt và tôn trọng quyền lựa chọn của mỗi người. Đó là cách bạn trở nên trưởng thành và sống hòa thuận với mọi người.
Bước 5: Tự tin là một phẩm chất quan trọng để thành công trong cuộc sống.
Khi bạn tự tin, bạn sẽ không sợ hãi trước những thách thức hay khó khăn, mà sẽ đối mặt với chúng một cách tích cực và quyết tâm. Bạn cũng sẽ không để cho ý kiến của người khác ảnh hưởng đến cách bạn nhìn nhận bản thân hay thế giới.
Để xây dựng sự tự tin, bạn có thể làm theo một số cách sau đây:
- Yêu thương và tôn trọng bản thân. Đừng xin lỗi vì sự kỳ lạ hay khác biệt nào của bạn, dù cho người khác có không đồng ý với điều đó. Miễn là hành vi của bạn không trái với luân lý xã hội và sẽ không làm hại đến ai, bạn có quyền tự do thể hiện cá tính của mình. Người trưởng thành không tự nghi ngờ bản thân hay cố gắng trở thành một ai khác.
- Phát triển những sở thích và năng khiếu của bạn. Bạn sẽ nhận ra rằng nếu quyết tâm, bạn có thể gặt hái được bất cứ điều gì mà bạn muốn, và bạn có những kỹ năng đáng tự hào để chia sẻ với người khác.
- Đặt ra những mục tiêu và theo đuổi chúng. Bạn sẽ cảm thấy hài lòng và tự hào khi hoàn thành những việc mà bạn đã định trước. Bạn cũng sẽ học được nhiều kinh nghiệm và kỹ năng mới trong quá trình đạt được những mục tiêu ấy.
- Hãy cẩn trọng với việc tự chỉ trích. Nếu bạn có những suy nghĩ tiêu cực về bản thân, hãy tự cân nhắc liệu bạn có chỉ trích bạn bè như vậy hay không. Nếu bạn không làm thế với bạn bè, vì sao bạn lại tự làm tổn thương chính mình? Hãy cố gắng sắp xếp lại những suy nghĩ tiêu cực ấy để chúng trở nên có ích hơn.
Để xây dựng sự tự tin, bạn cần phải yêu thương và tôn trọng bản thân. Đừng xin lỗi vì sự kỳ lạ hay khác biệt nào của bạn, dù cho người khác có không đồng ý với điều đó. Miễn là hành vi của bạn không trái với luân lý xã hội và sẽ không làm hại đến ai, bạn có quyền tự do thể hiện cá tính của mình. Người trưởng thành không tự nghi ngờ bản thân hay cố gắng trở thành một ai khác.
Bước 6: Một trong những bước quan trọng để trưởng thành là sống thật với chính mình.
Nếu bạn muốn biết cách sống chân thành, bạn cần phải làm nhiều điều. Đầu tiên, bạn cần phải tự nhận diện và thừa nhận những gì bạn nghĩ, cảm thấy hay muốn. Bạn không nên giả vờ hay lừa dối bản thân hay người khác về những điều này. Bạn cũng không nên khoe khoang hay tự cao về những điều bạn không giỏi. Bạn cần phải tự tin nhưng cũng khiêm tốn, và đừng coi thường người khác. Bạn sẽ được người ta tôn trọng nếu bạn là một người chân thực.
Tiếp theo, bạn cần phải chia sẻ những niềm đam mê của bạn với người khác. Khi bạn có một sở thích hay một mục tiêu nào đó, hãy để cho người ta biết rằng bạn quan tâm đến điều đó. Bạn sẽ tạo được ấn tượng tốt hơn khi bạn thể hiện sự hứng thú của mình. Sau đó, bạn cần phải công nhận những suy nghĩ tiêu cực về bản thân. Đôi khi, bạn có thể cảm thấy lo lắng, sợ hãi hay tự ti vì một lý do nào đó. Thay vì phủ nhận hay giấu kín những cảm xúc này, hãy chấp nhận chúng và đối diện với chúng. Mọi người đều có những khoảnh khắc yếu đuối, và điều này không làm bạn kém trưởng thành. Ngược lại, việc biết nhận ra và xử lý những cảm xúc này sẽ giúp bạn trưởng thành hơn.
Cuối cùng, bạn cần phải biểu lộ cảm xúc của bạn một cách chân thành. Không nên né tránh hay tấn công người khác một cách tiêu cực khi bạn cảm thấy tức giận, buồn bã hay thất vọng. Hãy nói ra những gì bạn cảm thấy một cách lịch sự và tôn trọng. Đừng để cho cảm xúc chi phối hành động của bạn, mà hãy kiểm soát chúng một cách trưởng thành. Ngoài ra, bạn cũng nên làm theo lương tâm của bạn. Đôi khi, bạn có thể gặp phải những áp lực hay sự phản đối từ người khác vì những quyết định hay hành động của bạn. Tuy nhiên, nếu bạn tin rằng bạn đã làm điều đúng, bạn không nên bỏ cuộc hay thay đổi ý kiến của mình. Bạn sẽ tự hào hơn khi bạn sống theo nguyên tắc của mình, dù người khác có nghĩ gì về bạn.
Bước 7: Chịu trách nhiệm là một trong những yếu tố quan trọng nhất để trở thành một người trưởng thành.
Bạn không thể sống cuộc đời mình một cách vô tư, không quan tâm đến hậu quả của những lời nói và hành động của bạn. Bạn phải nhận ra rằng bạn không phải là trung tâm của thế giới, và bạn cũng không thể luôn luôn được như ý muốn. Bạn phải biết cách chấp nhận sự thật, học hỏi từ sai lầm, và cố gắng cải thiện bản thân. Chịu trách nhiệm có ý nghĩa là bạn có khả năng đối mặt với những thách thức và cơ hội trong cuộc sống.
Khi bạn chịu trách nhiệm, bạn sẽ:
- Tự tin hơn về bản thân và khả năng của bạn. Bạn sẽ biết rằng bạn có thể hoàn thành những công việc mà bạn đặt ra, và bạn sẽ không sợ hãi khi gặp phải những khó khăn hay thay đổi.
- Tôn trọng hơn với người khác và xã hội. Bạn sẽ hiểu rằng mọi người đều có quyền và nghĩa vụ của riêng mình, và bạn sẽ không làm phiền hay xâm phạm đến họ. Bạn sẽ cũng góp phần vào sự phát triển của cộng đồng và đất nước.
- Hạnh phúc hơn với cuộc sống của bạn. Bạn sẽ không để cho những điều tiêu cực ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn, mà sẽ tìm kiếm những điều tích cực và ý nghĩa trong mỗi ngày. Bạn sẽ biết ơn những gì bạn có, và không ganh tỵ với người khác.
- Đừng dễ dàng từ bỏ. Trong nhiều trường hợp, người ta bỏ cuộc chỉ vì họ sợ khó khăn hay thất bại. Nói với mình rằng “Mình không làm được” dễ dàng hơn nhiều so với “Mình sẽ cố gắng một lần nữa”. Chịu trách nhiệm với quyết định của bạn và tiếp tục theo đuổi ước mơ của bạn, dù có gặp phải những khó khăn gì.
Phần 3: Các bước để nói chuyện trưởng thành hơn.
Bước 1: Kiểm soát cảm xúc là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống.
Quản lý cảm xúc là một kỹ năng sống cần thiết cho mọi người. Khi bạn biết cách quản lý cảm xúc, bạn sẽ có những lợi ích sau:
- Bạn sẽ cảm thấy hạnh phúc và bình an hơn. Khi bạn không để cảm xúc chi phối mình, bạn sẽ không bị mất thăng bằng và lo âu. Bạn sẽ biết cách tận hưởng những điều tốt đẹp trong cuộc sống và đối diện với những khó khăn một cách lạc quan.
- Bạn sẽ có mối quan hệ tốt hơn với người khác. Khi bạn quản lý được cảm xúc, bạn sẽ không làm tổn thương hay xúc phạm người khác bởi những lời nói hay hành động thiếu suy nghĩ. Bạn sẽ biết cách lắng nghe, thấu hiểu và tôn trọng cảm xúc của người khác. Bạn sẽ có được sự tin tưởng và hợp tác từ người khác.
- Bạn sẽ thành công hơn trong công việc và học tập. Khi bạn quản lý được cảm xúc, bạn sẽ không bị sao nhãng hay mất tập trung bởi những phiền muộn hay lo lắng. Bạn sẽ biết cách giải quyết vấn đề một cách hiệu quả và sáng tạo. Bạn sẽ có thể thích nghi với những thay đổi và thử thách trong môi trường làm việc và học tập.
Làm thế nào để kiểm soát cảm xúc? Đây là một câu hỏi mà nhiều người quan tâm, bởi cảm xúc ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, sức khỏe và mối quan hệ của chúng ta. Để kiểm soát cảm xúc, đặc biệt là những cảm xúc tiêu cực như giận dỗi, buồn phiền, lo lắng, bạn cần thực hiện những bước sau:
- Nhận ra và chấp nhận cảm xúc của mình. Đừng phủ nhận hay trốn tránh cảm xúc, bởi nó sẽ chỉ làm cho bạn càng khó chịu hơn. Hãy thừa nhận rằng bạn đang có một cảm xúc nào đó và tìm hiểu nguồn gốc của nó. Bạn có thể viết ra hoặc nói với ai đó về cảm xúc của mình để giải tỏa áp lực.
- Tìm cách xả cảm xúc một cách lành mạnh. Khi bạn đang bị tràn ngập bởi cảm xúc, bạn có thể làm những hoạt động giúp bạn thư giãn và vui vẻ, như thở sâu, đếm ngược, đi dạo, nghe nhạc, viết nhật ký hoặc nói chuyện với người bạn tin tưởng. Đừng để cảm xúc tích tụ trong lòng và gây áp lực cho bạn.
- Suy nghĩ về các giải pháp khả thi cho vấn đề. Nếu cảm xúc của bạn xuất phát từ một vấn đề cụ thể, bạn có thể lập danh sách các lựa chọn có thể làm và cân nhắc ưu và nhược điểm của chúng. Hãy chọn giải pháp mang lại lợi ích lâu dài cho bạn và người khác, không phải chỉ để thoả mãn cơn giận.
- Giao tiếp một cách lịch sự và hiệu quả. Nếu bạn muốn giải quyết vấn đề với người gây ra cho bạn tức giận, hãy nói chuyện với họ khi bạn đã bình tĩnh lại. Hãy dùng ngôn ngữ "tôi" để diễn đạt cảm xúc và mong muốn của mình, ví dụ: "Tôi cảm thấy buồn khi bạn không trả tiền cho tôi" hoặc "Tôi mong bạn có thể tôn trọng quyền riêng tư của tôi". Hãy lắng nghe quan điểm của họ và tìm kiếm sự hiểu biết và thoả thuận.
- Học hỏi từ kinh nghiệm. Bạn có thể rút ra bài học gì từ việc kiểm soát cảm xúc của mình? Bạn có thể làm gì để tránh những tình huống gây tức giận trong tương lai? Bạn có thể phát triển kỹ năng nào để ứng phó với cảm xúc tốt hơn? Hãy tự khen ngợi khi bạn đã thành công trong việc kiểm soát cảm xúc và khắc phục vấn đề.
Bước 2: Học kỹ năng quả quyết khi giao tiếp là một bước quan trọng để trở thành một người lớn chín chắn và tự tin.
Kỹ năng quả quyết giúp bạn biểu lộ suy nghĩ và yêu cầu của mình một cách rõ ràng, đồng thời tôn trọng và lắng nghe ý kiến của người khác. Khi bạn giao tiếp một cách quả quyết, bạn không phải là một người kiêu căng, ích kỷ hay hung hăng, mà là một người có thái độ tích cực và hợp tác.
Để giao tiếp một cách quả quyết, bạn có thể áp dụng những cách sau đây:
- Sử dụng phát ngôn “Tôi” thay vì “Bạn”. Phát ngôn “Bạn” có thể khiến người khác cảm thấy bị chỉ trích, bị đổ lỗi hoặc bị ép buộc. Phát ngôn “Tôi” cho thấy bạn chịu trách nhiệm về cảm xúc và hành động của mình, và bạn muốn chia sẻ chúng với người khác. Ví dụ, thay vì nói “Bố mẹ không bao giờ hiểu con”, bạn có thể nói “Con cảm thấy bị bỏ rơi khi bố mẹ không lắng nghe con nói”.
- Thể hiện sự quan tâm và tôn trọng đến người khác. Bạn không nên chỉ tập trung vào những gì bạn muốn, mà cũng phải xem xét những gì người khác muốn. Bạn có thể hỏi về cảm nhận, mong muốn hoặc vấn đề của họ, và cố gắng hiểu quan điểm của họ. Ví dụ, nếu bạn muốn đi chơi với bạn bè vào cuối tuần, bạn có thể nói “Con biết rằng bố mẹ muốn con ở nhà học bài, nhưng con cũng muốn có thời gian giải trí với bạn bè. Con có thể đi chơi vào chiều thứ bảy được không?”
- Không nhảy vọt đến kết luận. Bạn không nên phán xét hay đánh giá người khác dựa trên những giả định hay suy đoán của mình. Bạn nên kiểm tra lại sự thật và hỏi người khác để xác nhận hoặc làm rõ những điều bạn không hiểu. Ví dụ, nếu bạn thấy một người bạn không trả lời tin nhắn của bạn, bạn không nên nghĩ rằng cô ấy ghét bạn hoặc cố tình lạnh nhạt với bạn. Bạn có thể hỏi cô ấy “Có chuyện gì xảy ra không? Tại sao cậu không trả lời tin nhắn của tớ?”
Bước 3: Với nhiều người và nhiều văn hóa, giao tiếp trưởng thành sẽ không bao gồm nguyền rủa và chửi thề.
Chửi thề có thể làm sốc người khác, hay thậm chí khiến họ cảm thấy thiếu tôn trọng. Chửi thề cũng có thể khiến bạn bị đánh giá là khiếm khuyết hoặc tội tệ trong giao tiếp. Thay vì chửi thề, hãy cố mở rộng vốn từ của bạn. Khi học những từ mới, bạn có thể dùng chúng để giúp bạn diễn đạt. Nếu bạn thường xuyên chửi thề khi bực bội hoặc tổn thương, hãy cố tìm những cách khác để biểu lộ cảm xúc của bạn.
Bạn có thể viết nhật ký, nói chuyện với một người bạn, hay tập thể dục để xả hơi. Bạn cũng có thể dùng những từ mô tả cảm xúc của bạn một cách chính xác và lịch sự. Ví dụ, bạn có thể nói "Tôi rất tức giận vì anh ấy đã làm như vậy!" thay vì "Anh ấy là một kẻ đồi bại!", hay "Tôi cảm thấy bị xúc phạm vì cô ấy đã nói như vậy!" thay vì "Cô ấy là một con rắn!". Điều này sẽ giúp bạn giải quyết vấn đề một cách hiệu quả, tôn trọng người khác, và tránh gây hấn.
Bước 4: Một trong những kỹ năng quan trọng trong giao tiếp là biết cách điều chỉnh giọng nói.
Điều chỉnh giọng nói là một kỹ năng giao tiếp rất quan trọng. Bạn nên nói chuyện với người khác một cách lịch sự và tôn trọng. Nếu bạn nói quá to, quá nhỏ, hoặc quá căng thẳng, bạn có thể gây ra hiểu lầm hoặc xung đột. Khi bạn đang tức giận, bạn không nên lên giọng hay la hét. Điều đó chỉ khiến người nghe cảm thấy bị tấn công hoặc sợ hãi. Họ có thể phản ứng bằng cách bỏ đi, cãi lại, hoặc im lặng. Bạn sẽ không thể truyền đạt được ý kiến của mình một cách hiệu quả. Do đó, bạn nên giữ giọng nói ổn định và dễ nghe. Bạn cũng nên lắng nghe và tôn trọng quan điểm của người khác. Như vậy, bạn sẽ có một cuộc trò chuyện thân thiện và hợp tác.
Ví dụ, bạn đang tranh luận với một người bạn về một vấn đề chính trị. Bạn không đồng ý với ý kiến của bạn ấy và cảm thấy bực bội. Bạn có thể lên giọng và nói: "Cái gì? Cậu điên à? Cậu không biết gì cả! Cậu chỉ là một kẻ ngu dốt và cộng sản!" Điều này sẽ khiến bạn ấy cảm thấy bị xúc phạm và tức giận. Bạn ấy có thể trả lời bằng cách nói: "Thôi đi! Cậu mới là kẻ điên! Cậu không có não! Cậu chỉ là một kẻ bán nước và phản động!" Cuộc tranh luận sẽ trở thành một cuộc cãi vã không có kết quả.
Một cách khác, bạn có thể điều chỉnh giọng nói của mình để nói chuyện một cách bình tĩnh và lịch sự. Bạn có thể nói: "Tôi hiểu quan điểm của cậu, nhưng tôi không đồng ý. Tôi nghĩ rằng cậu đã bỏ qua một số điểm quan trọng. Tôi có thể giải thích cho cậu nghe được không?" Điều này sẽ khiến bạn ấy cảm thấy được tôn trọng và lắng nghe. Bạn ấy có thể trả lời bằng cách nói: "Được, tôi muốn nghe ý kiến của cậu. Tôi mong rằng cậu cũng sẽ lắng nghe ý kiến của tôi." Cuộc tranh luận sẽ trở thành một cuộc trao đổi ý kiến có tính xây dựng.
Bước 5: Ngôn ngữ cơ thể là một yếu tố quan trọng trong giao tiếp.
Điều này không chỉ giúp bạn thể hiện bản thân mà còn giúp bạn hiểu được tâm trạng và ý định của người khác. Bạn có biết rằng ngôn ngữ cơ thể chiếm đến 55% trong quá trình giao tiếp, trong khi lời nói chỉ chiếm 7%? Nó có nghĩa là bạn có thể nói rất nhiều điều mà không cần phải dùng lời. Để giao tiếp hiệu quả, bạn cần phải chú ý đến ngôn ngữ cơ thể của mình và của người đối thoại. Bạn có thể dùng ngôn ngữ cơ thể để bày tỏ sự quan tâm, tôn trọng, thân thiện, tự tin và tích cực. Ngược lại, bạn cũng có thể dùng ngôn ngữ cơ thể để tránh sự xâm phạm, phản đối, khinh bỉ hay chán ghét.
Một số ví dụ về ngôn ngữ cơ thể trong giao tiếp là:
- Khoanh tay trước ngực: Đây là một dấu hiệu của sự phòng vệ, bảo vệ hay không hài lòng. Khi bạn khoanh tay trước ngực, bạn đang cho thấy rằng bạn không muốn tiếp nhận hay chia sẻ điều gì với người đối thoại. Điều này có thể làm cho họ cảm thấy bị từ chối hay bị tấn công.
- Đứng với vẻ mệt mỏi: Đây là một dấu hiệu của sự thiếu hứng thú, thiếu tập trung hay thiếu tôn trọng. Khi bạn đứng với vẻ mệt mỏi, bạn đang cho thấy rằng bạn không quan tâm đến cuộc chuyện trò hay không coi trọng người đối thoại. Điều này có thể làm cho họ cảm thấy bị xem nhẹ hay bị lãng quên.
- Thả lỏng tay ở hai bên: Đây là một dấu hiệu của sự thoải mái, tự nhiên và cởi mở. Khi bạn thả lỏng tay ở hai bên, bạn đang cho thấy rằng bạn không có ý định gì xấu hay che giấu gì với người đối thoại. Điều này có thể làm cho họ cảm thấy an toàn và tin tưởng.
- Đứng thẳng, ưỡn ngực và thẳng đầu song song với mặt sàn: Đây là một dấu hiệu của sự tự tin, quyết đoán và chuyên nghiệp. Khi bạn đứng như vậy, bạn đang cho thấy rằng bạn có khả năng và uy tín để nói điều gì đó với người đối thoại. Điều này có thể làm cho họ cảm thấy kính trọng và ngưỡng mộ.
- Nhớ rằng biểu hiện trên khuôn mặt cũng là một phần của giao tiếp: Đây là một yếu tố không thể bỏ qua khi nói đến ngôn ngữ cơ thể. Biểu hiện trên khuôn mặt có thể phản ánh được cảm xúc và suy nghĩ của bạn một cách rõ ràng. Bạn có thể dùng biểu hiện trên khuôn mặt để bày tỏ sự vui vẻ, buồn bã, ngạc nhiên, giận dữ, sợ hãi hay khinh thường. Tuy nhiên, bạn cũng cần phải cẩn thận khi dùng biểu hiện trên khuôn mặt, vì nó có thể bị hiểu lầm hay bị lợi dụng. Đừng liếc mắt hay nhìn chằm chằm xuống dưới, vì điều đó có thể cho thấy bạn đang nói dối hay không chân thành.
Bước 6: Sự trưởng thành là một khái niệm khó định nghĩa, nhưng có thể được thể hiện qua cách bạn giao tiếp với người khác.
Một số cách để giao tiếp một cách trưởng thành là:
- Trao đổi về những chủ đề lớn. Bạn có thể chia sẻ về những điều bạn học được ở trường, ở xã hội, hoặc trong cuộc sống. Ví dụ, bạn có thể nói về một bài thuyết trình bạn vừa làm, một cuốn sách bạn vừa đọc, hoặc một chuyến du lịch bạn vừa đi. Bạn cũng có thể thảo luận về những tin tức mới nhất, những vấn đề quan trọng, hoặc những ý tưởng sáng tạo. Ví dụ, bạn có thể nói về tình hình dịch bệnh, những mục tiêu của bạn trong tương lai, hoặc một dự án bạn muốn thực hiện. Bạn không nên giới hạn bản thân ở những chủ đề nhỏ nhặt hoặc không có ý nghĩa. Ví dụ, bạn không nên nói về những điều xấu xa của người khác, những bộ phim tào lao, hoặc những trò chơi vô bổ. Bạn cũng nên biết chọn đối tượng phù hợp để trò chuyện, ví dụ bạn sẽ không nói với bạn thân về những điều bạn bàn luận với giáo viên toán.
- Đặt câu hỏi. Một cách để biểu lộ sự tò mò và quan tâm là hỏi người khác về những điều bạn chưa biết hoặc muốn biết thêm. Điều này cho thấy bạn không chỉ nói về bản thân, mà còn lắng nghe và tôn trọng ý kiến của người khác. Ví dụ, bạn có thể hỏi người khác về sở thích, gia đình, công việc, hoặc ước mơ của họ. Bạn cũng có thể hỏi người khác về cách họ giải quyết một vấn đề, cách họ học một kỹ năng mới, hoặc cách họ đạt được một thành tựu. Nếu bạn thấy một chủ đề hay một người thú vị, hãy gợi ý để tiếp tục cuộc trò chuyện. Ví dụ, bạn có thể nói "Tôi rất muốn biết thêm về điều đó" hoặc "Bạn có thể kể cho tôi nghe không?".
- Đừng giả vờ biết điều bạn không biết. Một cách để tự làm mình mất điểm là cố gắng làm ra vẻ thông minh khi bạn không hiểu gì. Điều này có thể khiến bạn bị phát hiện và bị coi là ngu ngốc hoặc dối trá. Ví dụ, bạn không nên nói rằng bạn biết một ngôn ngữ nước ngoài khi bạn chỉ biết vài từ đơn giản, hoặc nói rằng bạn đã đọc một cuốn sách khi bạn chỉ xem qua phần tóm tắt. Thay vào đó, bạn nên thừa nhận khi bạn không biết điều gì và học hỏi từ người khác. Ví dụ, bạn có thể nói "Tôi không rõ lắm về điều đó, bạn có thể giải thích cho tôi được không?" hoặc "Tôi chưa từng nghe về điều đó, bạn có thể cho tôi biết thêm được không?". Điều này cho thấy bạn khiêm tốn và sẵn sàng cải thiện bản thân.
Bước 7: Nói điều hay lẽ phải.
Một lời khuyên tốt là: Đừng nói gì nếu bạn không có gì tích cực để nói. Những người chưa trưởng thành thường hay phán xét, chỉ ra sai lầm và nói những lời làm đau lòng người khác. Họ còn cho rằng họ chỉ đang nói "thật lòng". Nhưng người trưởng thành hiểu rằng thật lòng không phải là một cớ để sỉ nhục người khác. Họ biết cách lựa chọn ngôn từ và quan tâm đến cảm xúc của người khác. Vì vậy, hãy nghĩ kỹ trước khi nói và đừng nói những gì có thể làm đau lòng ai. Hãy đối xử với người khác như bạn muốn được đối xử.
Bước 8: Học cách xin lỗi thật lòng khi phạm phải sai lầm là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống.
Làm thế nào để xin lỗi khi bạn đã làm sai điều gì đó? Đây là một câu hỏi mà nhiều người thường gặp phải trong cuộc sống. Bạn không thể trốn tránh việc mắc phải những lỗi lầm, những sai sót hay những thiếu sót với người khác. Đó là điều không thể tránh khỏi, bởi vì chúng ta đều là con người, không ai có thể làm mọi việc hoàn hảo cả.
Nhưng bạn có thể học cách khắc phục những lỗi lầm đó bằng cách biết cách xin lỗi một cách tôn trọng và thật lòng. Một lời xin lỗi không chỉ giúp bạn thoát khỏi cảm giác áy náy, mà còn giúp bạn duy trì mối quan hệ tốt đẹp và hòa thuận với người khác. Một lời xin lỗi thật lòng cũng cho thấy bạn là một người có ý thức, có nhân cách và có lòng nhân ái. Hãy nhớ rằng, xin lỗi không phải là một sự nhục nhã hay tự ti, mà là một sự chín chắn và thông minh.
Bước 9: Nói sự thật một cách tế nhị là một kỹ năng quan trọng trong giao tiếp.
Điều này giúp bạn duy trì mối quan hệ tốt đẹp với người khác, đồng thời thể hiện sự tôn trọng và quan tâm. Tuy nhiên, nói sự thật không có nghĩa là nói bừa bãi mà không cân nhắc hậu quả. Bạn cần phải chọn lựa lời nói sao cho phù hợp với hoàn cảnh và người nghe. Một nguyên tắc hữu ích là hỏi bản thân ba câu hỏi trước khi nói: Lời nói của bạn có đúng không? Có cần thiết không? Có tử tế không? Nếu ba câu trả lời đều là có, bạn có thể nói sự thật một cách tế nhị. Ví dụ, nếu bạn có một người bạn hỏi bạn liệu chiếc váy của cô ấy có hợp với cô ấy không, bạn có thể áp dụng nguyên tắc này để trả lời.
Thay vì nói thẳng ra rằng chiếc váy làm cô ấy trông béo hay xấu, bạn có thể nói rằng bạn thích màu sắc hoặc kiểu dáng khác hơn. Bạn cũng có thể khen ngợi những điểm mạnh của cô ấy, như mái tóc hay đôi mắt. Điều này sẽ giúp cô ấy cảm thấy được quan tâm và tự tin hơn, đồng thời không làm tổn thương lòng tự trọng của cô ấy. Ngoài ra, bạn cũng nên biết khi nào nên im lặng hoặc né tránh câu hỏi. Đôi khi, sự thật có thể gây ra những hậu quả tiêu cực cho người khác hoặc cho chính bạn.
Ví dụ, nếu bạn biết một bí mật của ai đó và được hỏi về điều đó, bạn có thể từ chối trả lời hoặc đổi chủ đề. Bạn không nên tiết lộ bí mật của người khác mà không có sự cho phép của họ, vì điều đó có thể làm mất lòng tin và gây rạn nứt trong mối quan hệ. Nói sự thật một cách tế nhị là một kỹ năng có thể rèn luyện được. Bạn chỉ cần chú ý đến những gì bạn muốn nói và những gì người khác muốn nghe. Bạn cũng cần phải hiểu rằng không phải lúc nào sự thật cũng là điều tốt nhất. Đôi khi, bạn cần phải biết linh hoạt và sáng tạo để nói những điều vừa đúng vừa tốt cho mọi người.
Phần 4: Phép lịch sự tối thiểu trong giao tiếp.
Bước 1: Cách cư xử đúng mực khi tương tác với mọi người là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống.
Điều này giúp bạn gây ấn tượng tốt, tạo dựng mối quan hệ và thể hiện sự chuyên nghiệp. Dưới đây là một số lời khuyên để bạn có thể cư xử đúng mực trong các tình huống khác nhau.
- Khi gặp gỡ ai đó, hãy bắt tay một cách chắc chắn, dứt khoát và nhìn thẳng vào mắt đối phương. Đây là cách chào hỏi phổ biến trong nhiều nền văn hóa. Nếu văn hóa của bạn có cách chào hỏi khác, hãy dùng cách thức đó một cách lịch sự và phù hợp. Ví dụ, bạn có thể cúi đầu, chào bằng hai tay hoặc ôm nhẹ. Điều quan trọng là bạn phải thể hiện sự quan tâm và tôn trọng với người mới gặp.
- Khi trò chuyện với ai đó, hãy lắng nghe và duy trì giao tiếp bằng mắt. Điều này cho thấy bạn quan tâm đến những gì người khác nói và không bị phân tâm bởi những điều xung quanh. Tuy nhiên, bạn cũng không nên nhìn chằm chằm vào người đối diện, vì điều đó có thể khiến họ cảm thấy khó chịu hoặc bị áp lực. Bạn có thể tuân theo nguyên tắc 50/70: nhìn vào mắt 50% thời gian bạn nói, và 70% trong lúc người khác lên tiếng.
- Khi trò chuyện với ai đó, tránh đụng chạm hay di chuyển đồ vật ngẫu nhiên. Đó là dấu hiệu cho thấy sự thiếu tự tin của bạn. Hãy mở bàn tay và thả lỏng. Điều này sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái hơn và tự tin hơn trong giao tiếp.
- Khi trò chuyện với ai đó, đừng ngồi đó và nghĩ về những nơi mà bạn muốn có mặt hơn. Hầu hết mọi người đều rất dễ nhận biết khi bạn không chú tâm đến cuộc trò chuyện, và điều đó sẽ làm tổn thương tình cảm của họ. Hãy cố gắng tập trung vào những gì người khác nói và phản ứng phù hợp. Bạn có thể đặt câu hỏi, bày tỏ ý kiến hoặc chỉ ra những điểm chung giữa bạn và người đối diện.
- Khi trò chuyện với ai đó, đừng nói chuyện điện thoại hay nhắn tin cho ai khác. Điều đó là sự thiếu tôn trọng trong giao tiếp. Bạn nên để điện thoại ở chế độ im lặng hoặc rung để không bị làm phiền bởi những cuộc gọi hay tin nhắn không quan trọng. Nếu bạn có việc gấp cần giải quyết, hãy xin phép người đối diện và giải thích lý do trước khi sử dụng điện thoại.
- Khi bạn ở một tình huống hoặc tham gia một cộng đồng mới, hãy yên lặng quan sát cách hành xử của mọi người một thời gian. Điều này sẽ giúp bạn hiểu được những quy tắc và phong tục của nơi đó, và thích ứng nhanh chóng. Khuyên bảo người khác điều họ nên hay không nên làm không phải là việc của bạn. Thay vào đó, hãy quan sát và tỏ ra tôn trọng. Nếu bạn có thắc mắc hoặc băn khoăn về một số điều, hãy hỏi một cách nhẹ nhàng và khiêm tốn.
Có thể bạn cho tôi một số lời khuyên khác về cư xử đúng mực? Đây là một câu hỏi hay và có ý nghĩa. Tùy thuộc vào từng hoàn cảnh và văn hóa, có thể có những lời khuyên khác nhau về cách cư xử đúng mực. Một số lời khuyên chung là: hãy luôn cảm ơn khi được giúp đỡ, hãy xin lỗi khi làm sai lầm, hãy khen ngợi khi thấy ai đó làm tốt, hãy chia sẻ khi có thể, hãy tránh nói xấu hay bàn tán về người khác, hãy tôn trọng sự khác biệt và đa dạng của mọi người.
Bước 2: Cách giao tiếp, ứng xử trên mạng xã hội.
Một trong những kỹ năng quan trọng nhất để giao tiếp trên mạng xã hội là sử dụng các phép giao tiếp online đúng mực. Bạn có thể thể hiện sự tôn trọng và trưởng thành của mình bằng cách sử dụng nghi thức mạng đúng mực khi nói chuyện với bạn bè, gia đình và những người quen trên mạng. Bạn cũng nên cẩn thận với những gì bạn đăng trên mạng, vì nó có thể ảnh hưởng đến hình ảnh của bạn với những người khác, như nhà tuyển dụng, thầy cô giáo, v.v.
Để giao tiếp trên mạng hiệu quả và lịch sự, bạn nên tuân theo một số nguyên tắc sau:
- Tránh dùng ngôn ngữ quá khích hay có tính công kích. Điều này có thể gây xung đột và khó giải quyết khi bạn không hiện diện ở đó để làm rõ quan điểm của bạn. Đừng lạm dụng câu cảm thán hay dấu chấm than, vì chúng có thể làm choáng váng người nghe. Ví dụ, bạn không nên viết những câu như "Bạn là kẻ ngốc à?" hay "Đừng có nói vớ vẩn!" khi bàn luận về một vấn đề gì đó.
- Dùng phím shift để viết hoa những danh từ cần thiết và khi bắt đầu câu. Việc viết thường mọi chữ có thể làm cho bài viết của bạn trông thiếu chuyên nghiệp và khó đọc. Tránh "vIếT HoA" bất thường, vì điều này có thể gây hiểu lầm hoặc khó hiểu.
- Tránh VIẾT HOA MỌI CHỮ, vì trên mạng, điều này tương đương với việc quát mắng. Bạn có thể dùng để bày tỏ sự phấn khích hay niềm vui trong một số trường hợp, như khi đội bóng của bạn giành chức vô địch, nhưng không nên dùng trong những thư điện tử hàng ngày hay các bài đăng trên mạng xã hội.
- Chào hỏi khi gửi thư điện tử, đặc biệt là khi bạn gửi cho những người bạn không quen hoặc những người có vai trò quan trọng, như giáo viên hay sếp của bạn. Việc bắt đầu thư với một lời chào là một cách lịch sự và tạo thiện cảm. Bạn cũng nên kết thúc thư với những từ như "Cảm ơn", "Thân ái" hay "Trân trọng".
- Kiểm tra lại trước khi gửi thư điện tử hay đăng lên mạng xã hội, để đảm bảo rằng bạn không mắc lỗi chính tả, ngữ pháp hay câu cú. Sử dụng câu hoàn chỉnh và ngắt câu hợp lý để bài viết của bạn rõ ràng và dễ hiểu.
- Hạn chế dùng từ viết tắt, tiếng lóng và các biểu tượng cảm xúc khi giao tiếp trên mạng. Bạn có thể dùng chúng khi viết cho bạn bè hay người thân, nhưng không nên dùng khi viết cho những người có vai trò chính thức hoặc trong những tình huống bạn muốn tỏ ra trưởng thành và chuyên nghiệp.
- Hãy nhớ luật vàng trên mạng, cũng như luật vàng ngoài đời thực: Đối xử với người khác theo cách mà bạn muốn được đối xử. Nếu bạn muốn được người khác tôn trọng và tử tế, bạn cũng hãy tôn trọng và tử tế với họ. Nếu bạn không có gì tốt đẹp để nói, vậy hãy im lặng hoặc nói điều gì đó khuyến khích hay khen ngợi.
Bằng cách tuân theo những nguyên tắc trên, bạn sẽ có thể giao tiếp trên mạng một cách hiệu quả, lịch sự và trưởng thành. Bạn cũng sẽ tạo được ấn tượng tốt với những người khác và bảo vệ được danh tiếng của mình trên mạng xã hội.
Bước 3: Trở nên hữu ích là một cách để cải thiện chất lượng cuộc sống của bạn và những người xung quanh.
Bạn có thể làm nhiều việc nhỏ để giúp đỡ người khác, như giữ cửa, nhặt đồ, hay hỗ trợ khi họ gặp khó khăn. Bạn cũng có thể tham gia vào các hoạt động cộng đồng có ích, như tình nguyện, tư vấn, gia sư, hay chăm sóc động vật. Khi bạn mang lại niềm vui cho người khác, bạn cũng sẽ cảm thấy vui vẻ và hài lòng. Đây là một biểu hiện của sự trưởng thành và tự chủ. Trở nên hữu ích cũng giúp bạn tăng cường sự tự tin và tự trọng. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng khi chúng ta giúp đỡ người khác, chúng ta sẽ có được cảm giác thành công và tự hào về bản thân.
Chúng ta cũng sẽ được tôn trọng và ghi nhận bởi xã hội. Ngoài ra, trở nên hữu ích còn có nhiều lợi ích khác cho sức khỏe và tâm lý của bạn. Khi bạn giúp đỡ người khác, bạn sẽ giảm căng thẳng, tăng hạnh phúc, cải thiện hệ miễn dịch, và kéo dài tuổi thọ. Đây là những lợi ích đã được khoa học chứng minh qua nhiều nghiên cứu. Tuy nhiên, bạn không nên mong đợi sự đáp trả từ người khác khi bạn giúp đỡ họ. Đôi khi, họ có thể không biết ơn hay không muốn trả ơn bạn. Đó là quyền của họ. Bạn nên trở nên hữu ích vì đó là điều tốt cho bạn và cho người khác, chứ không phải để nhận được gì đổi lại.
Bước 4: Một cách để tránh cố trở thành trung tâm sự chú ý mọi lúc là biết lắng nghe và đối thoại với người khác.
Để cải thiện kỹ năng lắng nghe, bạn có thể thực hiện một số bước sau:
- Hãy tập trung vào người nói và không để bị phân tâm bởi những thứ xung quanh hoặc trong đầu bạn.
- Hãy để cho người nói hoàn thành suy nghĩ của họ mà không cắt ngang hoặc đoán trước những gì họ sẽ nói.
- Hãy đặt câu hỏi để hiểu rõ hơn về ý nghĩa, cảm xúc hoặc quan điểm của người nói.
- Hãy phản hồi lại những gì bạn đã nghe để xác nhận rằng bạn đã hiểu đúng và cho người nói biết rằng bạn quan tâm đến họ.
Khi bạn lắng nghe tốt, bạn có thể làm cho người khác cảm thấy được tôn trọng và quan tâm. Điều này có thể tạo ra một cuộc trò chuyện hấp dẫn và có ý nghĩa. Bạn cũng có thể học hỏi được nhiều điều mới mẻ hoặc có cái nhìn mới về ai đó từ những gì bạn nghe được. Đây là cách để bạn thể hiện sự trưởng thành, tôn trọng và quan tâm đến người khác, cũng như giảm bớt xu hướng muốn làm trung tâm của mọi thứ.
Bước 5: Tiếp thu cả lời khen và chỉ trích một cách chín chắn là một kỹ năng quan trọng trong cuộc sống.
Điều này giúp bạn phát triển nghề nghiệp, duy trì mối quan hệ tốt đẹp với đồng nghiệp và sếp, và tránh những xung đột không cần thiết. Dưới đây là một số cách để bạn có thể tiếp nhận lời khen và chỉ trích một cách hiệu quả:
- Nếu ai đó khen ngợi bạn, hãy nói “cảm ơn” và chỉ thế. Đừng tự ti hay phủ nhận lời khen, vì điều đó có thể làm người kia cảm thấy bị bỏ qua hoặc không được tôn trọng. Đồng thời, đừng tự cao hay khoe khoang, vì điều đó có thể làm người kia cảm thấy ghen tị hoặc khó chịu.
- Nếu có người chỉ trích bạn, hãy lịch sự và trả lời "Được rồi, mình chắc chắn sẽ xem xét lại điều này". Đừng phản ứng quá khích hay tức giận, vì điều đó có thể làm tình hình trở nên tồi tệ hơn. Hãy coi lời chỉ trích là một phản hồi để bạn học hỏi và cải thiện.
- Cố đừng tự ái khi nhận lời chỉ trích. Đôi khi, mọi người có thể chỉ muốn tốt cho bạn mà lại không biết cách diễn đạt điều đó. Nếu bạn cho rằng mình rơi vào hoàn cảnh tương tự, hãy hỏi rõ: “Nghe nói bạn không thích báo cáo của mình. Bạn có thể góp ý rõ hơn để mình cải thiện lần tới được không?” Hãy lắng nghe và ghi nhớ những gợi ý của người kia, và cảm ơn họ vì đã giúp bạn.
Đôi khi, lời chỉ trích thể hiện về người nói nhiều hơn là về bạn. Hãy nhớ rằng khi ai đó chỉ trích không công bằng hay ác ý, họ có thể chỉ đang cố khiến bản thân cảm thấy khá hơn bằng cách hạ thấp bạn. Đừng để điều đó ảnh hưởng đến bạn. Hãy giữ bình tĩnh và tự tin, và không để cho những lời lẽ tiêu cực làm ảnh hưởng đến công việc hay sự tự trọng của bạn.
Tiếp thu chỉ trích một cách hòa nhã không có nghĩa là bạn không thể bảo vệ chính mình. Nếu ai đó khiến bạn bị tổn thương, nói với họ một cách bình tĩnh và lịch sự: “Mình chắc là bạn không có ý đó, nhưng việc bạn chỉ trích kỹ năng của mình khiến mình thật sự buồn. Lần sau, bạn đừng nhận xét về khả năng của mình nữa nhé?” Hãy biết phân biệt giữa lời chỉ trích mang tính xây dựng và lời chỉ trích mang tính phá hoại, và hãy biết đối phó với chúng một cách khôn ngoan.
Tác giả: Katie Styzek. Biên dịch: Margaret N.
Nguồn: Wikihow. Bản quyền thuộc về: Kallos Vietnam.
Đôi nét về tác giả Katie Styzek
Katie Styzek là chuyên viên tư vấn cho các trường công lập tại Chicago. Katie lấy bằng cử nhân về giáo dục tiểu học với chuyên ngành toán học của Đại học Illinois tại Urbana-Champaign và từng là giáo viên dạy toán, khoa học và nghiên cứu xã hội cấp trung học cơ sở trong ba năm trước khi trở thành chuyên viên tư vấn.
Cô có bằng thạc sĩ giáo dục (M.Ed.) về tư vấn học đường của Đại học DePaul và bằng thạc sĩ về lãnh đạo giáo dục của Đại học Đông Bắc Illinois. Katie có giấy phép chuyên viên tư vấn học đường của Illinois (Loại 73 Nhân viên Phục vụ), giấy phép đảm nhận chức hiệu trưởng của Illinois (trước đây là Loại 75) và giấy phép giảng dạy ở cấp tiểu học của Illinois (Loại 03, K - 9). Cô cũng được Hội đồng Quốc gia về Tiêu chuẩn Nghiệp vụ Sư phạm cấp chứng chỉ quốc gia về tư vấn học đường.
Cố quan tâm đến những vấn đề của người khác. Điều này sẽ giúp bạn trông trưởng thành hơn.
Ý thức được bạn sẽ thế nào ở những phong cách khác nhau. Tóc nhuộm vàng có thể sẽ thể hiện cá tính của bạn, nhưng nếu bạn có một công việc nghiêm túc, cho dù là không đúng, mọi người có thể sẽ nghĩ rằng bạn không đủ chín chắn.
Hãy bao dung. Thậm chí khi ai đó không xứng đáng, hãy cho họ cơ hội thứ hai. Điều đó khiến bạn trở thành một con người lớn hơn và trưởng thành.
Leave a comment
Please note, comments must be approved before they are published